Andrzejki: Do północy

Św. Andrzej od andrzejek imieniny obchodzi 30 listopada. Ale zabawę trzeba zacząć dzień wcześniej, żeby zdążyć przed adwentem.

Andrzej jest najbardziej znanym w Europie swatem. Kiedyś patronował tylko pannom, teraz pomaga także kawalerom. Wróżyć mogą wszyscy i na wszystko, choć najmilej widziane są zapytania matrymonialne.

Oczywiście, dziś andrzejki to zwykle jeszcze jeden powód do imprezy. W knajpie przy piwie rzadko myśli się o drugiej połówce, ale na zabawach domowych nieraz wracamy do starych zwyczajów. Wróżenia nie traktujemy już na serio, ale też nie o to w nim chodzi.

Apostoł zakochanych

Powierzenie św. Andrzejowi Apostołowi działalności matrymonialnej to zapewne przypadek. Swatem został dzięki Grekom, którym Andreas skojarzył się ze słowem andrós (mąż, mężczyzna). Potem "rozdawca mężów" szybko zrobił karierę w całej Europie. Polscy kawalerowie szybko doczekali się własnej pośredniczki. W katarzynki (24.11) poznawali imię przyszłej żony, a potem bawili się do białego rana. Panny kończyły zabawę o północy, bo wtedy zaczynał obowiązywać post, czyli m.in. zakaz imprez. Dopiero później wszystkie wróżby przeniosły się na koniec listopada, choć popularny jest zarówno 29, jak i 30 dzień miesiąca.

Zabawa w męża i żonę

Teraz w andrzejki bawią się wszyscy. Jedni idą do klubów, drudzy wyjeżdżają za miasto, a inni urządzają imprezę w domu. W szkołach nadal popularne są zabawy andrzejkowe połączone z grami i wróżbami. Ale tradycyjne obchody święta wracają do łask nie tylko wśród dzieci. Wróżenie przyszłości to świetna zabawa dla ludzi w każdym wieku. Nie myśli się o niej poważnie, a przysłowie "Święty Andrzej wróży szczęście i szybkie zamęście" stało się bardziej ciekawostką niż ratunkiem dla starej panny.

Dzień na przepowiednie

Wieczorem trzeba położyć pod poduszką kartki z różnymi imionami, a rano wylosować tę z imieniem wybranka. Z samego rana można nawet w lustrze zobaczyć twarz ukochanej osoby. Jeśli lustro nie chce współpracować, trzeba szybko wybiec z domu za dowolny róg. Pierwszego przechodnia, który zza niego wyjdzie, ze spokojnym sumieniem można usidlić. Później można wróżyć nie tylko dla serca, ale też np. szczęście w życiu. Do przepowiadania przyszłości używa się mnóstwa rzeczy - tradycyjnego wosku, talerzy, butów, kości, obrączki, własnego cienia, filiżanek, owoców, papieru i chleba.

Ciekawe mniej znane

Andrzejkowe zwyczaje to nie tylko lanie wosku, obieranie jabłek i układanie butów. Wróżyć można praktycznie ze wszystkiego:

lustro - rano pod intensywnym spojrzeniem pokaże przyszłego ukochanego

przechodzień - pierwszy napotkany po wybiegnięciu za róg będzie tym jedynym

igliwie/listki - jeśli spotkają się na wodzie, związek będzie szczęśliwy

kość - wybrana jako pierwsza przez psa wróży swojej właścicielce najszybsze zamążpójście