Choć wyjechała z Gdańska w połowie lat 80., wciąż wraca do rodzinnego miasta, bo czuje, że tu nadal jest jej dom. O amerykańskim śnie, przełomowej roli u Olivera Stone'a i tym, co nie wyszło, rozmawiamy z Beatą Poźniak Daniels, aktorką, która pierwsze kroki stawiała na deskach Teatru Wybrzeże.
Jak wygląda Gdańsk w pani wspomnieniach, jeszcze sprzed wyjazdu do Stanów? Gdzie pani mieszkała?
Beata Poźniak Daniels: Mieszkam - specjalnie mówię mieszkam, bo tutaj nadal znajduje się mój rodzinny dom, na ul. Piwnej . Mówią, że "wyjechałam", ale ja sercem tu ciągle jestem, w dalszym ciągu u mamy. W tym mieście jest jakiś magnes, który przyciąga. Mimo że człowiek podróżuje i pracuje gdzieś po świecie, wraca do Gdańska. Poza tym tu były moje najważniejsze wspomnienia, momenty, gdzie się ukształtowałam - tu była pierwsza miłość, pierwsza szkoła, pierwszy teatr, pierwsza praca.
Do jakiej szkoły pani chodziła?
Chodziłam do SP nr 37 na ul. Ogarnej (obecnie mieści się tu Pałac Młodzieży). Wręcz kochałam to szkolne boisko, bo z chłopakami grałam tu w piłkę nożną. A naprzeciwko zawsze w przerwie podczas zajęć, pani w cukierni nam sprzedawała tzw. "murzynki", moje ulubione ciastka. Nawet dawała nam większe porcje, a więc regularnie do niej wracaliśmy.
Pamiętam też, jak często wracałam ze szkoły, to wpadałam na rozmowy o książkach z panią z księgarni na ul. Długiej, tuż przy kinie Neptun. Przez to zawsze pani mi dawała znak, kiedy przywiozą Różewicza, Witkacego czy Mrożka. Wiedziała, co mnie najbardziej interesuje. Potem, jak czasy się zmieniły i były kartki żywnościowe, dawałam jej moje kartki, żeby w zamian mieć książki spod lady. Były to czasy tzw. pustych półek.
Po szkole obowiązkowo chodziłam do Teatru Wybrzeże - byłam na każdej premierze, czasami po kilka razy na tej samej sztuce. Teatr to dwa kroki od Piwnej, a więc był moim drugim domem. Tutaj też zadebiutowałam (jeszcze jako studentka III roku PWSFTViT) w sztuce Sławomira Mrożka "Vatzlav" jako Justyna. A potem dyrektor obsadził mnie w "Panu Damazym" w reżyserii Jerzego Afanasjewa. Grałam Helenkę, córkę Tadeusza Gwiazdowskeigo (Pan Damazy). Skoro jeszcze byłam w szkole teatralnej, zaliczono mi te dwie sztuki jako dyplom. Było to zaraz po stanie wojennym w Polsce.
5
Kiedy pani poczuła, że aktorstwo jest pani powołaniem?
W rodzinie mamy lekarzy, a więc każdy myślał, że pójdę w ich ślady. W liceum wybrałam klasę o profilu biologiczno-chemicznym. Tylko że mnie "rozrywało" - miałam dużo pomysłów i chciałam je realizować. Byłam niespokojnym duchem. Brałam udział w zawodach szybkiej jazdy na lodzie czy piłki ręcznej, chodziłam na konkursy recytatorskie i też założyłam zespół taneczny. Nie miałam wykształcenia baletowego, moje pomysły i wykonanie były raczej amatorskie, ale teraz z perspektywy czasu było to świeże i spontaniczne. Nawet zaskoczona byłam, że jeździłyśmy na festiwale. Świetna zabawa bez kompleksów i przejmowania się krytyką. Ale kto mógł się oprzeć ośmiu pełnym uśmiechu dziewczynom? (śmiech)
W latach 80. wyjechała pani do Stanów. Zanim trafiła do filmu "JFK" Oliviera Stone'a, o zamachu na prezydenta Kennedy'ego, występowała we własnym teatrze eksperymentalnym, teledyskach, była modelką. Jak wyglądało życie dziewczyny z Polski, która w zupełnie nieznanej rzeczywistości musi zaczynać wszystko od nowa?
Gdy tylko przyjechałam do Los Angeles, w czasie spotkań do nowej sztuki, spodobały się moje pomysły producentowi i zaproponowano mi reżyserię spektaklu, a więc zaraz założyłam "Teatr Discordia", teatr poszukujący i eksperymentalny. Nie wiedziałam tego wtedy, ale teraz to widzę z perspektywy czasu, że dlatego był to "poszukujący" teatr, bo w podświadomości "poszukiwałam" samej siebie na obczyźnie. Szukałam swojej tożsamości. Na pewno miłą niespodzianką było to, jak sztuka "Poeticus Umbilicus", napisana przeze mnie, wybrana została przez Petera Sellarsa na Międzynarodowy Festiwal Teatralny. Nie mogłam uwierzyć, że ekipa CNN przyjechała do mojego teatru, żeby przeprowadzić wywiad ze mną. Poczułam się nagle doceniona. Prawda jednak jest taka, że nie mogłam wyżyć z teatru i zostawiłam go w momencie największego sukcesu. Pomyślałam: co ja robię z teatrem w stolicy filmowej, w Hollywood?! I odcięłam pępowinę. Wtedy zadebiutowałam w "JFK" Olivera Stone'a. Kupiłam dom. Zrobiłam serial. Odżyłam. I tak pozostałam przy filmie i telewizji. Wciąż jednak działała pani solo, z dala od domu i bliskich.
Tak, ale ważne było dla mnie to, żeby się sprawdzić w zawodzie. Nie miałam pomocy rodziny czy bliskiego partnera. Wszystko, co osiągnęłam to dzięki mojej własnej, ciężkiej pracy. Jak przyjechałam do USA, to nie miałam kilkunastu lat, gdy jest łatwiej z językiem czy oswojeniem się w nowej kulturze. Byłam już kobietą po studiach, a łatwiej się przesadza młode drzewo niż dojrzałe. A więc nie było łatwo, ale co łatwo przychodzi, łatwo odchodzi. Ludzie wspominają rzeczy, które przyszły z trudem.
Rola Mariny Oswald w "JFK" była przełomowa i otworzyła pani drzwi do Hollywood. Udało się też pani spotkać z samą Mariną, żoną domniemanego zabójcy prezydenta Kennedy'ego. Jaką była osobą?
Zacznę od tego, że praca przy tym filmie była nietypowa. Scenariusz otrzymałam i było napisane "Marina i Lee Harvey Oswald na przyjęciu - ad lib" (ad lib - znaczy improwizacja). Następne zdanie "Marina i Lee Harvey Oswald walczą, kłócą się - ad lib". Gary Oldman, który grał mojego męża mówi do mnie: "Co my gramy? Nie ma zdań, nie ma sceny, dialogu!". A więc Oliver Stone wysłał nas do Dallas i tak zaczynaliśmy tworzyć role.
Potem spotkałam się z moją postacią, samą Mariną Oswald, żoną domniemanego zabójcy prezydenta Kennedy'go. Zamieszkałam z nią. Pokazywała mi zdjęcia i filmy dokumentalne, a ja je potem odtwarzałam dla reżysera. Przepisywałam jej słowa z dokumentów, które mi pokazywała i potem np. grałam to dla Olivera. Następnie spotykałam się Oldmanem i pisaliśmy swoje dialogi. Rano odgrywaliśmy to dla reżysera. Bardzo niecodzienny sposób pracy dla aktorów. I tak przez wiele miesięcy.
Jestem przekonana, że taka rola zdarza się raz w życiu dla aktora, jeżeli w ogóle. Zagranie postaci, historycznej, która żyje w naszych czasach. To nie jest to, że gram np. Królową Bonę i proponuję swoją interpretację. Tu była większa odpowiedzialność, bo wiedziałam, że Marina Oswald i jej rodzina żyje i to oceni.
W filmie pani mężem jest Gary Oldman, wspaniały aktor, ale też ponoć trudny człowiek. Winona Ryder, która występowała z nim w "Draculi" Coppoli narzekała, że praca z nim była wymagająca, a on sam lubił przyjść na plan zdjęciowy po kilku drinkach. Jak pani się z nim pracowało?
Gary jest wybitnym kameleonem aktorskim. Bardzo głęboko wciela się w swoją postać - jest nią też pomiędzy zdjęciami, ujęciami i w czasie zdjęć. Poza planem w dalszym ciągu mówił do mnie akcentem Lee Harvey Oswalda. Ludzie często nie rozumieją, że praca aktora jest bardzo wymagająca i żeby dojść do perfekcji, czasem trzeba pójść na całość - całą dobę przeżywać postać.
Pamiętam, że mieliśmy do zagrania scenę walki, kłótni, a Oliver chciał, żebyśmy poszli na całość. Dzień przed zdjęciami czuliśmy się jak dwa tygrysy zamknięte w klatce. Scena się bardzo udała - Oliver ją dołączył do filmu, a była to improwizacja. Musimy pamiętać, że każdy aktor ma inny styl pracy. Na przykład Kevin Costner to żartowniś i tuż przed słowem "akcja" jeszcze kończy opowiadać mi kawał.
Beata Poźniak Daniels w serialu "Melrose Place":
Potem był m.in. serial bijący rekordy popularności na całym świecie, czyli "Melrose Place", produkcja samego boga telewizji, Aarona Spellinga. Dołączyła pani do obsady w dość zaskakujący sposób, kiedy wydawało się, że rola przepadła. Po czasie okazało się, że pani wątek wzruszył wielu widzów i stał się częścią przemian społecznych w USA.
To prawda. Spelling chciał coś dla mnie napisać, ale ja nie umiem się odnaleźć w landrynkowych rolach, co powiedziałam głośno. Myślałam, że odpuści, a on napisał świetną postać lekarki, która samotnie wychowuje dziecko i wychodzi za mąż za geja, który staje się ojcem jej dziecka. W tych czasach był to pierwszy serial, który opowiedział historię takiej rodziny. Producenci dostali szaloną ilość listów z podziękowaniem za akceptację oraz zrozumienie takich rodzin, a moja postać w rankingach była numerem jeden. Ludzie podchodzili do mnie na ulicy i z niedowierzaniem pytali "Czy naprawdę wyjdziesz za mąż za Matta?!".
Także dzięki pani w Białym Domu obchodzony jest od kilkunastu lat Dzień Kobiet. Jak do tego doszło?
To trochę wynikło z mojego zainteresowania statystykami. Na przykład tylko 24 proc. członków Akademii Filmowej stanowią kobiety. Tylko jedna kobieta-reżyser do tej pory zdobyła Oscara. W ciągu 86 lat tylko 4 kobiety były nominowane za reżyserię. Ile kobiet zasiada w Senacie czy Kongresie? Ile kieruje i zarządza studiami filmowymi, ile jest pań dyrektorów teatrów, ile kobiet zostaje prezydentami miasta? Nie myśli się o tym na co dzień, ale kobiety odczuwają to. Gdy producenci przysyłają scenariusz i pytają się, co chciałabym zagrać, odpowiadam: interesuje mnie rola John'a, bo John ma coś do zagrania, a Mary nie.
Niedawno pani audiobook został doceniony, a "Washington Post" umieścił panią na liście pięciu najlepszych lektorów. Czy w planach są kolejne wydawnictwa?
Jest to dla mnie wielkie wyróżnienie i zaskoczenie zarazem, bo Penguin Random House poprosił, zaraz po mojej narracji audiobooka o historii Katarzyny Wielkiej, która była bestsellerem, żeby przeczytać następną książkę "The Tsar of Love and Techno". Washington wybrał 5 najlepszych książek i naszą umieścił na pierwszym miejscu. To nie tylko sukces dla wydawnictwa, ale sukces dla innych zagranicznych aktorów, bo po raz pierwszy wydawnictwo zatrudniło nieanglojęzyczną aktorkę. A wiec jest szansa na kolejne projekty.
Czy coś się jednak nie udało w pani "amerykańskim śnie"? Czy żałuje pani, że gdzieś mogło pójść lepiej, inaczej, gdzieś trzeba było zapłacić wysoką cenę? Była pani brana pod uwagę przy filmie "Wywiad z wampirem", ale ostatecznie nie dołączyła do obsady.
Tak, w tamtych czasach ogromne powodzenie miał serial "Melrose Place". Był to wielki hit i producenci nie chcieli puścić mnie do żadnej innej produkcji, a szczególnie na zdjęcia do "Wywiadu z wampirem". Teraz czasy się zmieniły, a więc wszystko możliwe. Producenci rozumieją, że jak aktor zagra w znanym filmie i potem wracając do serialu będzie kontynuował swoją rolę, to dla nich to też jest sukces, bo nazwisko aktora z pewnością będzie bardziej rozpoznawalne.
Była też moja rola w filmie "Noriega" w reż. Olivera Stone'a, który obsadził mnie jako partnerkę Ala Pacino. Po dwóch miesiącach pracy i prób, studio Warner Bros powiedziało, że film robi się zbyt drogi i polityczny. To było dla mnie wielkie rozczarowanie. Wtedy zrozumiałam, że to nie tylko nam, tym "mniejszym i początkującym" artystom się to zdarza, ale też oscarowym twórcom jak Stone i Pacino. W końcu ta produkcja nigdy nie powstała.
W międzyczasie wracała pani do Polski, gdzie występowała w rodzimych produkcjach. Były m.in. seriale "Klasa na obcasach", "Złotopolscy" i "Ojciec Mateusz". Czy gdyby pojawiła się ciekawa propozycja stałej współpracy przy polskim serialu, zdecydowałaby się pani wrócić na dłużej do Polski?
Dużo czasu spędzam w Polsce, mam dom w Trójmieście i Los Angeles, a jestem tam, gdzie są ciekawe propozycje. Ceniłam pracę w "Złotopolskich", to był dobry czas. Natomiast kierownictwo produkcji "Ojca Mateusza" napisało do mnie, że reżyser Maciej Dejczer chciałby mnie poznać i ma pomysł na moją postać. Poprosił, abym przyjechała i zagrała gościnnie w serialu. I zaraz tak się stało. Świetny serial i miła przygoda.
Zawodowo osiągnęła pani duży sukces - wiele polskich aktorek marzy, by mieć podobną możliwość i zagrać u boku gwiazd w Hollywood. W parze z zawodowym spełnieniem szło u pani, co też jest dość niecodzienne, szczęśliwe życie prywatne. Często jest tak, że artyści mają albo jedno, albo drugie, a za sławę płacą wysoką cenę. Jak pani udało się to wszystko pogodzić?
Ważne, żeby się nie spalić w tym zawodzie i nigdy nie być zdesperowanym. Ja odnalazłam się w rzeźbie. Także maluję - mam pracownię. To jest miejsce, gdzie ciągle się odradzam, bo kreuję. Jest to miejsce ciszy, odetchnienia, odskocznia, gdzie słyszę swój wewnętrzny głos. Lubię przebywać u dziecka w szkole i nawet jestem tam woluntariuszką. Lubię poznawać innych rodziców, którzy nie są z mojego zawodu. Mają ciekawe życie, a przez to moje życie się wzbogaca.
Pani mąż jest Amerykaninem, ale syn potrafi mówić po polsku. Czy odwiedza z panią Polskę? Czuje, że jest to także dla niego ważne miejsce?
Jestem dumna z syna. Właśnie zdał egzamin państwowy z języka polskiego. Chcę zaszczepić w nim od małego naszą wspaniałą kulturę, tradycję, żeby mówił po polsku. Przecież odziedziczył po dziadkach słowiańską duszę i trzeba ten dar pielęgnować.
Tęskni pani za rodzinnym miastem i na bieżąco obserwuje, co się w Gdańsku dzieje?
Tak, oczywiście, to wciąż jest mój dom. Jak w Stanach mówię, że jestem z Gdańska, to już nie muszę dodawać "z Polski", bo mi zaraz z uśmiechem odpowiadają: wiemy, ty pochodzisz z miasta Solidarności i Lecha Wałęsy!
i ma gdzie wracać...każdy kto się z Gdańska wyniesie dopiero odżywa,,,,
sopot
8 lat
19145
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 08:43
Lecz się malkontencie.
Mariusz
8 lat
383
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-17 12:00
Nie zrozumiałes powyższego tekstu.
Jar
8 lat
01
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 06:15
Fajna babka :) (1)
Miło, że nadal wraca do Gdańska i nie odcina się od przeszłości
Ola
8 lat
1106
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 09:35
Nadal wraca bo tam nadal mieszka jej mama po której Beata odziedziczyła urodę . Pozdrawiam obie panie .
sąsiad z podwórka
8 lat
193
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 07:43
Nowy cykl (1)
Powinnoście dać nowy cykl ntrojjiasto o właśnie takich zapomnianych ludziach o których nikt nie słyszał. Dla mnie to bardzo ciekawą historia, nikt z mojej rodziny również nie słyszał o tej pani a tak możemy się dowiedzieć bardzo ciekawych rzeczy o ludziach którym w życiu poszło troszkę gorzej.
Widz
8 lat
454
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 12:53
Gorzej?
Jej akurat poszło lepiej.
Być może o niej nie słyszeliście ale na pewno widzieliście ją w jakimś filmie.
8 lat
64
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 07:44
Koleżanka z VI LO
Razem tańczyłyśmy w zespole tanecznym.Nasz przebój-dzieci rewolucji zespołu t.Rex. T o był niesamowity hit w naszym wykonaniu.
danka
8 lat
465
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 08:38
szkoła
super że wspomniała o szkole podstawowej nr.37 - też ją mile wspominam a Beatę pamiętam z rudych włosów i wspólnych przedstawień . Pozdrawiam
Pani Beato, gratulacje za dotychczasowe osiągnięcia i wszystkiego dobrego w dalszej karierze.Prosimy o jak najczęstsze wizyty w Gdańsku! Moźe udział w jakimś spektaklu? Oczywiście w perspektywie powrót na stałe.
Gdańszczanin
8 lat
403
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 09:19
znów Kosycarz (5)
robił prywatne zdjęcia Beacie...
żenada
8 lat
2210
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 09:47
Tak jak kiedyś ceniłem Kosycarza (2)
to teraz już nim "wymiotuję", bo lansowany jest na jedynego gdańskiego fotografa.
8 lat
222
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 10:57
(1)
Kosycarz i wszystko jasne. Rozumiem, że nikt inny w Gdańsku zdjęć nie robił?
8 lat
101
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-25 18:48
Nooo bo tylko on miał dostęp do świetnych NRD-owskich filmów OR(M)O?
A teraz synek w układzie . Cokolwiek nie wypoci to lansowane jako wydzrzenie...
8 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 12:57
(1)
No proszę, jaka piękna polska bezinteresowna zawiść. :D
A nie przyszło wam do główek że on ją po prostu zna prywatnie?
8 lat
33
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 14:35
pewnie nie jest autorem tego zdjęcia
tylko skądś je zdobył.
on jej nie zna
8 lat
21
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 09:30
Taka rudowłosa z piegami.Pamiętam ją jak z tym psem wychodziła na podwórko . Pozdrawiam Beatko .
sąsiad z podwórka
8 lat
313
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 11:04
super!
poproszę o więcej takich tekstów na Portalu!
Maryla
8 lat
242
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-15 11:22
Pani Beaty nie znam osobiscie a z malzonkiem Dzekiem pare raxy w zyciu mialem zdaje sie przyjemnosc (1)
biesiadnik
8 lat
59
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2016-02-25 18:53
To tak się nawaliłeś, że nie wiesz czy było przyjemnie?
Czy to może jakaś historia w stylu "Brokeback Mountain"?
. Mówią, że "wyjechałam", ale ja sercem tu ciągle jestem, w dalszym ciągu u mamy. W tym mieście jest jakiś magnes, który przyciąga. Mimo że człowiek podróżuje i pracuje gdzieś po świecie, wraca do Gdańska. Poza tym tu były moje najważniejsze wspomnienia, momenty, gdzie się ukształtowałam - tu była pierwsza miłość, pierwsza szkoła, pierwszy teatr, pierwsza praca. 
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy