• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Eksperyment Zimbardo w Gdańsku

Magdalena Raczek
11 grudnia 2019 (artykuł sprzed 4 lat) 
Ekipa pracująca nad "Eksperymentem" podczas prób w ECS. Ekipa pracująca nad "Eksperymentem" podczas prób w ECS.

W 1971 roku grupa psychologów Uniwersytetu Stanforda pod przewodnictwem Philipa Zimbardo przeprowadziła projekt badawczy, którego celem było zbadanie psychologicznych efektów symulacji życia więziennego. W piwnicy Wydziału Psychologii skonstruowano eksperymentalne więzienie, w którym umieszczono 18 studentów podzielonych na "więźniów" oraz "strażników". Do dziś eksperyment ten wzbudza szereg kontrowersji, a na jego podstawie powstają kolejne dzieła. Jednym z nich jest sztuka Mario Giordano pt. "Eksperyment" w scenicznej wersji Claude Girardi, którą zobaczymy 16 grudnia 2019 r. o godz. 19 w ramach PC Dramy w klubie Żak.



Wykłady i prezentacje w Trójmieście


Czy słyszałe(a)ś kiedyś o Eksperymencie Zimbardo?

Projekt "Eksperyment" jest inspirowany słynnym stanfordzkim eksperymentem więziennym Philipa Zimbardo. W klubie Żak zostanie zaprezentowane czytanie performatywne tekstu. Weźmie w nim udział 15 wykonawców, w tym dwoje zawodowych aktorów - Marta Kalmus-JankowskaPiotr Jankowski oraz 13 studentów Akademii Muzycznej im. St. Moniuszki w GdańskuStudium Wokalno-Aktorskiego im. D. Baduszkowej w Gdyni: Wojciech Dolatowski, Dominik Fijałkowski, Magda Kasperowicz, Klara Kaszkowiak, Dominika Kozak, Mateusz Miernik, Anna Nowak, Julia Ostaszewska, Monika Pawłowska, Jan Popis, Marek Puchowski, Mateusz Sikorski, Justyna Stankiewicz.

Sztukę niemieckiego dramaturga przetłumaczył Piotr Jankowski, który jednocześnie jest pomysłodawcą oraz reżyserem całego projektu. Po czytaniu odbędzie się dyskusja, którą poprowadzi Anna Strzałkowska z Tolerado. Czytanie jednak to dopiero początek, wstęp do całego projektu. Trwają bowiem próby do spektaklu, który będzie prapremierą polską tego utworu.

Skąd w ogóle pomysł na taki tekst i ten temat?

- Długo szukałem sztuki, którą mógłbym zaproponować studentom. Pani Elżbieta Manthey z ADiTu podsyłała mi różne sztuki, aż w końcu udało się znaleźć ciekawą niemiecką, ale nieprzetłumaczoną. To było w kwietniu, a na przekład musiałbym czekać do grudnia. Przetłumaczyłem i sztuka została zaakceptowana przez tłumacza agencji. Początkowo miało być tylko czytanie, ale uważam, że temat jest istotny, mówiący o człowieku, o jego słabościach, pokusie, strachu, żądzy władzy, sile. Dlatego też po czytaniu w Żaku zmierzamy w kierunku wystawienia sztuki w Gdańsku - mówi Piotr Jankowski.
Pracą nad projektem zajmują się twórcy pochodzący z Gdańska i z nim związani: scenografię projektuje Robert Rumas, kostiumy przygotowuje Katarzyna Zawistowska, muzykę komponuje Mikołaj Trzaska, projekt plakatu wykonuje Dorota Nieznalska, a za materiały filmowe odpowiada Agencja SOCOlab.

Dlaczego w projekcie biorą udział sami gdańscy artyści?

- Nie mam zgody na to, żeby w Gdańsku, Wolnym Mieście, było tyle nienawiści wobec drugiego człowieka. Żeby w środku miasta na oczach tłumu zabijać prezydenta, żeby szczuć obecną panią prezydent, zarzucając, że sprzedaje Gdańsk Niemcom, żeby było tyle agresji w kierunku środowisk LGBT. To nienormalne. Stop - wyjaśnia swój zamysł Piotr Jankowski.
Ekipa pracująca nad "Eksperymentem" podczas prób w ECS. Ekipa pracująca nad "Eksperymentem" podczas prób w ECS.
W spektaklu zagrają głównie studenci, podobnie jak w Zimbardowskim eksperymencie, który również był przeprowadzony na studentach.

- Na naszych oczach zbudują więzienie, zamkną się w nim i sami będą się w nim katować, przesuwając granice własnej moralności i usprawiedliwiając swoje czyny, tłumacząc się tym, że wykonywali tylko swoją pracę. Znajome? W obozach koncentracyjnych zbrodniarze wojenni też tłumaczyli się, że "wykonywali tylko swoją pracę" - zapowiadają twórcy.
Temat ten, choć może mało znany w Polsce, był już wcześniej podejmowany w kulturze i sztuce. Najpierw Mario Giordano napisał powieść "Eksperyment" (w Polsce wydana przez oficynę Sonia Draga jako "Eksperyment Black Box"), a potem powstało kilka filmów dokumentalnych i fabularnych - w tym znana amerykańska ekranizacja z Adrienem Brodym.

Jak wygląda praca nad spektaklem? Czy twórcy korzystają z tych inspiracji?

- Studenci, z którymi pracuję, nie znali eksperymentu Zimbardo. Gdy rozpoczęliśmy próby do przedstawienia, nie poinformowałem ich, jaki tekst dramatyczny będziemy robić. Zacząłem od opowiadania o tym, co ludzie ludziom mogą zrobić. Oglądaliśmy zdjęcia, filmy, dużo im czytałem. Na początek opowiedziałem im, co wydarzyło się podczas performensu Mariny Abramovic "Rythm 0" w galerii Morra w Neapolu. Później było posłuszeństwo wobec autorytetu Stanleya Miligrama. Później Trzecia Fala Rona Jonesa z 1967 r. A na koniec Eksperyment Philipa Zimbardo i to, co wydarzyło się w irackim więzieniu Abu Graib. Studenci byli przerażeni, zaskoczeni i zszokowani jednocześnie. Przeczytaliśmy sztukę i padały pytania: dla kogo i po co to robimy? Rozmawialiśmy i nadal rozmawiamy o tym, jak w człowieku rodzi się agresja. Jak pojawia się zło w normalnym człowieku. Dziś sami zauważają te mechanizmy dookoła. Widzą w codziennym życiu posłuszeństwo wobec autorytetu. Dla naszej pracy nad tym materiałem to już sukces - relacjonuje pierwszy etap pracy reżyser.
Obecnie trwają próby w Europejskim Centrum Solidarności. Twórcy próbują pozyskać środki finansowe na zrealizowanie premiery. Spektakl będzie połączeniem teatru oraz materiałów filmowych. Premiera spektaklu planowana jest na przełom marca i kwietnia 2020 r. i będzie miała miejsce najprawdopodobniej w Małej Zbrojowni na ASP.

  • Ekipa pracująca nad "Eksperymentem" podczas prób w ECS.
  • Ekipa pracująca nad "Eksperymentem" podczas prób w ECS.

Wydarzenia

PC Drama - Eksperyment (3 opinie)

(3 opinie)
20 zł
czytanie performatywne

Miejsca

Opinie (44) 4 zablokowane

  • (3)

    jakoś mnie śmieszą te poważne miny.. nie wiem czemu :)

    • 33 7

    • bo u nas (2)

      musi być chmurno to wtedy jest sztuka, a jak jest wesoło to nie sztuka tylko humoreska i krotochwile. Dlatego każą cenić Mickiewicza bardziej niż Fredrę.

      • 7 2

      • (1)

        Mickiewicz akurat miał pewne poczucie humoru. Słowacki to prawdziwe emo

        • 5 0

        • MIckiewcz był człowiekiem obytym w agencjach towarzyskich. Umiał więc być wesoły.

          Pisał też zabawne rzeczy. A nawet science fiction.

          • 2 0

  • (1)

    ten eksperyment trwa w Gdańsku od 1992 roku.

    • 29 6

    • Raczej syndrom sztokholmski...

      • 4 0

  • Konkrety proszę. (7)

    Czy można prosić o podanie konkretnych przykładów agresji wobec środowisk LGBT? Bo na razie to najlepiej im wychodzi robienie z siebie ofiary.

    • 51 23

    • Tak działa marksizm, jedna grupa społeczna staje się ofiarą, a druga grupa społeczna oprawcą i złem wcielonym. W tym przypadku grupa ma działać tak jak kiedyś proletariat miał walczyć z burżuazją i doprowadzić do rewolucji. W tym przypadku mamy marksizm kulturowy, taki trend panujący w kilku krajach europejskich, a u nas gorąco promowany i powielany w młodych środowiskach uniwersyteckich, artystycznych i wśród opłacanych celebrytów. Widocznie ktoś zafascynowany różnymi socjotechnikami próbuje na siłę podczepić LGBT pod eksperyment Zimbardo.

      • 23 10

    • To nie ma znaczenia. Krótką wypowiedzią aktor Jankowski w całej rozciągłości poparł linię polityczną obozu Dulkiewicz (2)

      za co zapewne zostanie sowicie nagrodzony. Mówi co należy, zeby być na wierzchu.

      • 20 8

      • No i wrota TS i ECS ma otwarte (1)

        Nie ma nic lepszego, niż odpowiednio się podlizać..

        Bo ja wczoraj nie mówilem, bo byłem chory.....
        a ludzie to wilki i wtykają Pani Prezydent szpilki

        • 13 7

        • "Twórcy próbują pozyskać środki finansowe na zrealizowanie premiery"

          Jednak wszyscy artyści to... :)

          • 13 7

    • Białystok 2019. (1)

      • 4 4

      • A to jest portal Białystok.pl?

        Artyści z Gdańska, portal z Gdańska to i przykłady z Gdańska proszę.

        • 3 6

    • Ty jestes głupia czy tylko taką udajesz ?

      A zajścia w Bialymstoku w lipcu chociażby.

      • 2 4

  • żeby szczuć obecną panią prezydent (2)

    Ale na co lub na kogo ktoś szczuje Panią Prezydent?

    • 22 8

    • (1)

      Na hejterskie kocury

      • 0 0

      • I co, daje się szczuc prezydenta?

        • 0 1

  • Wymyślają problem którego nie ma.. Widać że bardzo chcą aby był. To jest straszne że oni karmią się nienawiścią.

    • 25 22

  • Człowieczeństwa w człowieku jest niewiele. (1)

    • 8 3

    • bon mot godny paulo coelho, zenka martyniuka wśród pisarzy

      • 4 3

  • Zanim artyści zrobią z siebie i**otów

    proponuję poczytać trochę na temat wątpliwych naukowo tez eksperymentu i zastrzeżeń do uczciwości jego przeprowadzenia, na temat których można poczytać m.n. w książce Zakazana psychologia. No chyba, że inspiracją był nie sam przebieg i "wyniki" eksperymentu ale manipulacja.

    • 34 5

  • Ja mieszkam w Gdańsku, który leży w granicach Polski. Gdzie znajduje się Wolne Miasto Gdańsk Piotra Jankowskiego? (2)

    • 22 9

    • Metafora (1)

      Serio. Jest takie słowo.

      • 1 0

      • Metafora z pararelą

        do niemieckiego, zawzięcie antypolskiego tworu.

        Można udawać, że nie budzi to takiego skojarzenia. Można nawet w to wierzyć.

        Ale budzi.

        • 0 0

  • a jak sie nazywa eksperymenyt w Polszy od 89? (1)

    kolo fortuny? okragly stoliczek? rotowana wladza?
    uklad?

    • 14 3

    • dobra zmiana

      • 2 2

  • Kolejna do cna lewicowa bzdurka (3)

    Eksperyment był od poczatku kontrowersyjny, bo nie jest etycznym zatrudniać studentów (lub kogokolwiek innego) do symulacji więzienia i to było podnoszone na świecie od początku wykonania tego pseudobadania.....Widać dalej znajdują się chętni wciagać studentow w te "ciekawe projekty" ze szkodą dla ich równowagi emocjonalnej.
    Oczywiście dzisiaj studenci wiedzą o wynikach tamtego eksperymentu i jest to swego rodzaju "powtórka", ale jednak po co się w tym babrać.
    Do tego wszystko polane sosem "stop hejt", niezgodą na wolność wypowiedzi w mediach internetowych, który to temat lewica drąży mocno, gdyż przegrywa wszystkie spory argumentacyjne w sieci.
    Najlepiej byłoby zakneblować, zabronic, karać "faszystów".

    • 26 17

    • Przecież chodzi o sztukę o eksperymencie. (1)

      Nie o eksperyment. Co się tak zatem produkujesz?

      • 6 7

      • no no. spalenie rzymu to był performance

        • 6 0

    • Spor argumentacyjny..? Ok...

      • 0 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Targi Rzeczy Ładnych

15 zł
Kup bilet
targi

Wielka Szama na Stadionie - wielkie otwarcie sezonu w Gdańsku! (12 opinii)

(12 opinii)
street food

Kwiat Jabłoni "Nasze ulubione kluby" (8 opinii)

(8 opinii)
pop

Najczęściej czytane

Sprawdź się

Sprawdź się

Gdzie w Gdańsku odbywa się organizowany od lat Gdański Festiwal Tańca?