Od Klossa do Boskich. Te seriale kręcono w Trójmieście

Już jesienią najpopularniejsze miejsca Gdyni będzie można zobaczyć na małym ekranie w najnowszej produkcji TVN "Aż po sufit!". Serial wpisze się tym samym w długą tradycję telewizyjnych występów Trójmiasta i dołączy do takich tytułów jak "Prawo Agaty", "Krew z krwi", "Stawka większa niż życie" czy "07 zgłoś się".

Choć gros filmowych i serialowych produkcji przypadało i wciąż przypada na Warszawę, to ekipy telewizyjne chętnie odwiedzały różne zakątki Polski. Czasami w poszukiwaniu niezwykłych plenerów, niekiedy szukając inspiracji dla wątków fabularnych, a w niektórych przypadkach kierując się względami logistycznymi i wizerunkowymi. Trójmiejskie pejzaże pełniły więc rolę zarówno serialowego tła, jak i miejsca głównych wątków, a nawet zastępowały zagraniczne plenery.

Promocja miast

Niewątpliwie duży wpływ na przeniesienie serialowych produkcji poza stolicę odegrało zjawisko nazywane city placement, oznaczające odpłatne lokowanie miast w programach telewizyjnych. Jedną z pierwszych tego typu prób na terenie Trójmiasta był serial "Linia życia", którego losy bohaterów producenci postanowili umieścić w Gdyni. I tak w 2011 roku na antenie Polsatu gdynianie mogli podglądać krajobrazy plaży w Orłowie, luksusowe apartamenty Sea Towers, fragmenty Skweru Kościuszki i Bulwaru Nadmorskiego. Pojawiło się nawet sopockie molo i słynny "Monciak".

Dodatkowego blasku historii rodzin Grabowskich i Kesslerów miał nadać pochodzący z Trójmiasta aktor Tomasz Ciachorowski, wcielający się w postać Igora. Pomimo intensywnej promocji ze strony Polsatu, "Linię życia" przerwano tuż po przekroczeniu stu odcinków i kilku miesiącach emisji. Zainteresowanie widzów okazało się dość nikłe, podobnie jak pieniądze wyłożone przez gdyński magistrat na współprodukcję. W tym przypadku było to tylko 60 tysięcy złotych.

Mroczniej i chłodniej, znaczy lepiej

Na zainteresowanie ze strony filmowców Gdynia nie musiała długo czekać. Już w 2011 roku rozpoczęły się zdjęcia do kryminalnego serialu Canal+ "Krew z krwi" (produkcję drugiej serii przejęła później TVP). Format oparty na holenderskim hicie "Penoza" zupełnie zrywał z ciepłą, barwną, choć nieco nadętą i przerysowaną otoczką Gdyni ukazaną w "Linii życia". Osamotniona w walce z mafijnym światem Agata Kulesza podbiła serca widzów. Podobnie jak chłodne, surowe i mroczne gdyńskie pejzaże. Nawet mimo faktu, że większość zdjęć powstała w Warszawie, a rolę Gdyni odgrywała momentami... tamtejsza Praga.

Agata kręci z Neptunem

Serialowej sławy Gdyni pozazdrościł Gdańsk i w 2014 roku gościł ekipę TVN, która zdecydowała się tu nakręcić szóstą serię "Prawa Agaty". Odgrywających główne role Agnieszkę Dygant, Leszka Lichotę czy pochodzącą z Trójmiasta Darię Widawską, można było zobaczyć na Głównym Mieście, nad Motławą czy na plaży w Brzeźnie.

Popularność i spora widownia serialu przełożyły się na cenę promocji Gdańska - ratusz musiał wyłożyć w tym przypadku niemało, bo 295 tysięcy złotych. Dodatkowe 160 tysięcy z miejskiej kasy pochłonęła druga wizyta twórców serialu, którzy dogrywali w Gdańsku kilka scen z siódmego, ostatniego sezonu "Prawa Agaty". Według urzędników, taka promocja miała wiele plusów:


"Prawo Agaty" to jeden z najpopularniejszych seriali emitowanych przez telewizję TVN. Każdorazowo gromadził przed telewizorami około 2 mln osób, a ostatnia seria miała nawet nieco większą oglądalność. Nie ma twardych danych statystycznych na temat wpływu udziału miast w serialach, ale ważne jest to, że pokazaliśmy te miejsca, które są w Gdańsku najpiękniejsze, najatrakcyjniejsze z punktu widzenia mieszkańców, ale i turystów. Poza tym serial "Prawo Agaty" z pewnością wpłynął na budowanie pozytywnego wizerunku miasta - tłumaczy Emilia Salach z gdańskiego magistratu.
Boskie wakacje

Przede wszystkim jednak Trójmiasto najczęściej pełniło epizodyczną rolę w telewizyjnych hitach. Tak było choćby w 2013 roku, kiedy piąty sezon "Rodzinki.pl" zainaugurowano specjalnym odcinkiem w Gdyni. Boscy odwiedzili Orłowo, Centrum Nauki Experyment, śródmiejską plażę, a nawet ORP "Błyskawicę".

Pobyt nad morzem, i to nie ze względu na morską wodę, okazał się dość słony. Bynajmniej nie dla bohaterów "Rodzinki.pl". Słono zapłaciło bowiem miasto. Jeden odcinek popularnej serii kosztował Gdynię 90 tysięcy złotych. I choć hit TVP przyciąga do dzisiaj miliony widzów, to pytanie, czy tak znane i oblegane przez turystów gdyńskie atrakcje wymagały dodatkowej promocji, wydaje się dość zasadne.

Zbrodnicze Trójmiasto

Nadmorski klimat szczególnie sprzyjał sensacyjnym wątkom popularnych seriali. W 2006 roku do Trójmiasta zawitała ekipa "Kryminalnych". Komisarz Zawada odwiedził m.in. starą torpedownię w Babich Dołach, Orłowo, Kamienną Górę, latarnię morską na Rozewiu, a także Puck, Władysławowo i Gdańsk. Łącznie nad Bałtykiem nakręcono dwa odcinki "Kryminalnych" - "Pozdrowienia z Hamburga" (odc. 59) i "W potrzasku" (odc. 60).

W Gdyni z kolei w 2014 roku zawitała ekipa serialu "Zbrodnia", realizowanego przez AXN Polska. I choć główną areną ekranowej opowieści był Półwysep Helski i Jastarnia, to aktorów można było zobaczyć w centrum Gdyni na ulicy Świętojańskiej.

Orient nad Bałtykiem i najsłynniejszy szpieg w akcji

Trójmiasto nie jest oczywiście telewizyjnym debiutantem, a doświadczonym i chętnie angażowanym statystą. Wystarczy cofnąć się do lat 60., kiedy triumfy popularności święcił agent J-23. Hans Kloss szpiegował również w Gdańsku.

Twórcy "Stawki większej niż życie" kręcili m.in. w okolicach Długiego Targu i pomnika Neptuna, w Liceum Ogólnokształcącym nr VIII, na Motławie i przy Dworcu Głównym. Sopocki Grand Hotel zamienił się w "Hotel Excelsior" (odc. 2), który umiejscowiono w... Oliwie. W drugoplanowych rolach obsadzono aktorów Teatru Wybrzeże - Krzysztofa Kalczyńskiego i Lecha Grzmocińskiego.

Fragmenty Trójmiasta w odcinku zatytułowanym "Cafe Rose" zaaranżowano nawet na... tureckie plenery. "Willa Krystyna" stała się siedzibą Mżawanadze, plac przed gdańską Katownią odegrał rolę orientalnego bazaru, zaś stacja w Gdyni zamieniła się w dworzec w Stambule. W serialu wykorzystano także ujęcia z orłowskiego klifu i spod wiaduktu przy ulicy Hallera we Wrzeszczu.

07 nadaje z Wybrzeża

Dekadę później na Wybrzeże ściągnął kolejny idol PRL-owskiej widowni, porucznik Borewicz. Już w pierwszym odcinku serii, zatytułowanym "Major opóźnia akcję", pojawiają się fragmenty m.in. Sopotu. Willa Bergera odgrywa rolę rezydencji "Czarnego" - szefa gangu z Wybrzeża, którego pod przykrywką rozpracowuje Borewicz.

Trójmiejski motyw w "07 zgłoś się" przewijał się jeszcze niejednokrotnie. W ósmym odcinku pod tytułem "Dlaczego pan zabił moją mamę?", Borewicz wyjaśnia sprawę tajemniczych zwłok znalezionych pod orłowskim klifem. W kadrze pojawia się również dom przy ulicy Orłowskiej, fragment Grand Hotelu i kultowa restauracja "Maxim", odgrywająca rolę "Kaskady" ("Maxim" pojawił się jeszcze w odcinku pt. "Strzał na dancingu").

Orłowski klif jak ławeczka w Wilkowyjach?

Poszczególne części Trójmiasta wykorzystywano jako plan filmowy przy ponad stu produkcjach pełno- i krótkometrażowych oraz w kilkudziesięciu serialach telewizyjnych, takich jak m.in. "Czterej pancerni i pies" (1966), "Podróż za jeden uśmiech" (1971), "S.O.S" (1975), "Na kłopoty... Bednarski" (1986), "Pogranicze w ogniu" (1988), "Czterdziestolatek - 20 lat później" (1993), "Czwarta władza" (2004).

Na razie jednak Gdańsk, Gdynia i Sopot nie mają zbyt wielu roszad w grze o serialowy tron. Dystans do Sandomierza ("Ojciec Mateusz"), Torunia ("Lekarze"), Wrocławia ("Pierwsza miłość") czy Zielonej Góry ("39 i pół") wciąż jest spory. Czy gdyńskie atrakcje pokazane w "Aż po sufit!" staną się miejscem pielgrzymek niczym kultowa ławeczka w Jeruzalu ("Ranczo")? Czas pokaże, widzowie ocenią.