Recenzja filmu "Wiking". Na Odyna, jakie to dobre!

Tomasz Zacharczuk

23 kwietnia 2022, godz. 13:30

Opinie (107)

Jest w "Wikingu" scena, w której pokiereszowany od ciosów przeciwnika i umorusany błotem tytułowy bohater po krwawej jatce próbuje złapać oddech, rozluźnić napięte od wysiłku mięśnie i ujarzmić bitewny chaos. Sądzę, że wielu widzów opuści seans filmu Roberta Eggersa w podobnym stanie emocjonalnym. Twórca "The VVitch" i "Lighthouse" funduje nam bowiem wykutą w nordyckim ogniu baśń o zemście, która poraża brutalnością, a jednocześnie oczarowuje fantastycznym klimatem zakorzenionym w mitologii północnych krajów. Na Odyna, co za film!

Pomścić ojca, uwolnić matkę, zabić wuja. Właśnie tym trzem priorytetom podporządkowuje swoje życie Amleth (Alexander Skarsgård), który w dzieciństwie musiał uciekać z rodzinnej wioski po tym, jak doszło w niej do brutalnego zamachu na jego ojca, a jednocześnie wodza plemienia Wikingów. Dorosły już następca tronu po latach wraz z hordą barbarzyńców bezlitośnie plądruje wioski na wschodzie Europy. Napotkana podczas jednej z wielu rzezi wieszczka (Björk) przypomina mężczyźnie o złożonej przysiędze pomszczenia Aurvandila (Ethan Hawke). Amleth, podszywając się pod niewolnika, dostaje się do Islandii, gdzie wraz ze słowiańską wiedźmą (Anya Taylor-Joy) obmyśla plan obalenia Fjölnira (Claes Bang), który po zabójstwie brata poślubił jego żonę (Nicole Kidman) i zasiadł na tronie.

Amleth jeszcze jako młody chłopak poprzysięga zemstę na wuju, który zamordował jego ojca. Jako dorosły wojownik wraca w rodzinne strony, by wypełnić swoje przeznaczenie.

Szekspir wśród barbarzyńców

"Wikinga" nie bez powodu można nazwać szekspirowskim dramatem w świecie barbarzyńców. Podobieństwa do "Hamleta" są aż nadto widoczne, choć należy pamiętać, że inspiracją dla słynnego dzieła brytyjskiego mistrza pióra były przecież skandynawskie opowieści. Historia o zemście księcia za śmierć ojca niejako więc wraca do źródeł, a stojący za kamerą Robert Eggers doskonale już zadbał o to, by ekranowym wydarzeniom nadać autentyczne tło. Zapewne w tym celu twórca świetnego "The VVitch" i jeszcze lepszego "Lighthouse" do pracy nad scenariuszem zaprosił Sjóna, islandzkiego poetę i prozaika. To właśnie on filmową kliszę nasączył mistyką nordyckiej mitologii.

Efekt jest oszałamiający, gdyż "Wiking" płynnie balansuje pomiędzy realizmem kina historycznego a symboliką i oniryzmem brutalnej, bądź co bądź, baśni dla dorosłych. Skandynawskie wierzenia, rytuały i legendy przekuwają dość prostą w schemacie fabułę w coś na kształt epopei, przez co można odnieść wrażenie, że mamy do czynienia z ekranizacją spisywanego z pokolenia na pokolenie traktatu o zemście, nienawiści i miłości. Powstała w ten sposób produkcja absolutnie niepodrabialna, którą chłonąć można wieloma zmysłami. Chłód surowych islandzkich pustkowi, resztki skąpanego we krwi błota i widok masakrowanych ciał zostaną z nami długo po seansie. Trzeba być na to gotowym.

"Wiking" jest wizualnym majstersztykiem. Właściwie wszystkie elementy filmowego rzemiosła doprowadzono tutaj do perfekcji, dlatego klimat chłodnych krajów północy jest wręcz namacalny i zostanie z nami na długo po seansie.

Wizualne arcydzieło

Gotowy na swój największy dotychczasowy projekt był z pewnością Robert Eggers, który w "Wikingu" stworzył coś na miarę wysokobudżetowego kina artystycznego. Jego autorski podpis widać niemal w każdej scenie i sposobie poprowadzenia aktorów. Już w swoich poprzednich filmach udowodnił, że jest cierpliwym i konsekwentnym reżyserem, który doskonale wie, jakich środków ekspresji powinien używać, aby w pełni angażować widza w swoją opowieść. Tak jest również w "Wikingu". Nawet jeśli to ciągłe mitologizowanie fabuły powoduje dłużyzny i zabiera pomysł na lepsze wykorzystanie potencjału tej produkcji (pod kątem fabularnym są tutaj jeszcze spore rezerwy, szczególnie w trochę chaotycznym ostatnim akcie), to i tak nie sposób oderwać oczu od ekranu.

Szczególnie, że "Wiking" (choć oryginalny "The Northman" brzmi lepiej i bardziej pasuje) jest wizualną maestrią, która świadczy o kunszcie każdego, kto przyłożył rękę do tej produkcji. Począwszy od kapitalnych scenografów, poprzez znakomite zdjęcia (gra światłem zasługuje na Oscara), po angażującą muzykę, która wiele razy porusza równie mocno i intensywnie jak obraz. Prawdopodobnie lepiej nakręconego filmu już w tym roku nie doświadczymy.

Lepiej nie mogli również tego zagrać aktorzy. Alexander Skarsgård w roli maszyny do zabijania prezentuje się imponująco, ale kiedy w oczach tego żądnego zemsty furiata tli się jakakolwiek oznaka słabości czy strachu, bez wahania i w to jesteśmy w stanie uwierzyć. Świetnym uzupełnieniem dla Amletha jest Olga, która w wydaniu Anyi Taylor-Joy stwarza pozory niewinnej i delikatnej kobiety, choć w rzeczywistości jest nieprzeciętnie opanowaną, a przy tym tajemniczą przybyszką ze słowiańskich krain. Klasę szczególnie w jednej scenie udowadnia Nicole Kidman, błyszczy w epizodach Willem Dafoe, doskonałym Fjölnirem jest Claes Bang, a drobna rola Björk znakomicie wpisuje się w stylistykę i klimat "Wikinga".

W "Wikingu" warstwie technicznej filmu dorównuje też dobór obsady. Świetnie wypada zwłaszcza Alexander Skarsgard, któremu partneruje Anya Taylor-Joy.

Kierunek: północ

Nie często zdarza się, by w nakręconym z rozmachem widowisku tak mocno reżyser mógł przemycić własną filozofię kina i pozwolić sobie jednocześnie na świadome dystansowanie się od hollywoodzkich standardów. "Wiking" na tle podobnych zachodnich produkcji wygląda jak zrodzone w szale i w dzikiej głuszy wizualne arcydzieło, które zarazem w epicki sposób opowiada o nałogu, jakim jest żądza zemsty, i konsekwencjach wynikających z jej przedawkowania. Wyblakły już nieco od nadmiaru ekranizacji szekspirowski dramat Eggers przepisał na nowo. Z przekąsem można byłoby nadmienić, że zamiast tuszu użył sztucznej krwi, którą wręcz ocieka jego nowy film, ale bez dwóch zdań uwspółcześnił dobrze już znaną opowieść.

Być albo nie być? - pytał szekspirowski Hamlet. Eggersowski Amleth pyta: bić czy nie bić? "Wiking" na pewno bije na głowę produkcje sięgające w głąb mitologii nordyckiej, bo żaden tytuł wcześniej w tak bezkompromisowy i zarazem piękny sposób nie łączył możliwości współczesnego kina z poetyką legend opowiadających o walecznym ludzie ze Skandynawii. Nie trzeba korzystać z kompasu, bo Eggers już ukierunkował nas na Północ. Warto tam zmierzać u boku "Wikinga".

OCENA: 8/10

Tomasz Zacharczukt.zacharczuk@trojmiasto.pl

Film

5.4 36 ocen

Recenzje filmów (322)

Opinie wybrane

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-04-24 10:03

Symbolika i oniryzm

Idę oglądać, zachęcił mnie artykuł.

Kinoman
2 miesiące
- 11 12
Twoja opinia

Zmień treść

Idę oglądać, zachęcił mnie artykuł.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-04-23 23:17

Viking (5)

Jego zwiastun jest świetny i choć opinie krytyków są wspaniałe to film ciągnie się jak spaghetti i jest bez wyrazu. Caly czas czekanie na przełom, a film kończy się jak w Grze o tron. Film dla Pana rezysera , co to bardzo by chciał, a nie wyszlo.... może nastepnym razem bedzie lepiej.
nudaaaaa.Przereklamowanyyy

2 miesiące
- 43 18
Twoja opinia

Zmień treść

Jego zwiastun jest świetny i choć opinie krytyków są wspaniałe to film ciągnie się jak spaghetti i jest bez wyrazu. Caly czas czekanie na przełom, a film kończy się jak w Grze o tron. Film dla Pana rezysera , co to bardzo by chciał, a nie wyszlo.... może nastepnym razem bedzie lepiej. nudaaaaa.Przereklamowanyyy
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-24 01:23
  
  Dokładnie. (1)
  
  Widzieliśmy i nie polecamy. Strata kasy i czasu w kinie. Jedno wielkie rozczarowanie...
  
  2 miesiące
  - 13 8
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Widzieliśmy i nie polecamy. Strata kasy i czasu w kinie. Jedno wielkie rozczarowanie...
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2022-04-24 22:12
    
    Gmimby nie znaju się na filmach.
    
    Won oglądać netfiksy i freakfajty a nie filmy o Northman'ach
    
    Znajomy Makumby ze studiów
    2 miesiące
    
    2 7
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Won oglądać netfiksy i freakfajty a nie filmy o Northman'ach
    Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-24 09:36
  
  Biling film
  
  Film kompletnie nie dorasta do oczekiwań. Reżyser wizjoner to nakręcił ??Po 3 minutach od wyjścia z kina totalnie zapomniałem, że byłem na filmie i pisze to jako osoba zainteresowana tym światem. Nic mnie w tym filmie nie zaintrygowało, nie zauroczyło. Jedyny plus, to ukazanie (może zbyt przekoloryzowane) czym mogła być instytucja zemsty rodowej. Wycie, rąbanie, trans biegajacego kulturysty, żadnej intrygi, fabuły zmuszającej do minimum myślenia.
  
  Mf
  2 miesiące
  - 16 6
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Film kompletnie nie dorasta do oczekiwań. Reżyser wizjoner to nakręcił ??Po 3 minutach od wyjścia z kina totalnie zapomniałem, że byłem na filmie i pisze to jako osoba zainteresowana tym światem. Nic mnie w tym filmie nie zaintrygowało, nie zauroczyło. Jedyny plus, to ukazanie (może zbyt przekoloryzowane) czym mogła być instytucja zemsty rodowej. Wycie, rąbanie, trans biegajacego kulturysty, żadnej intrygi, fabuły zmuszającej do minimum myślenia.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-24 15:38
  
  mam odwrotne odczucia, moze dla tego ze znam rezysera i wiedzialem na co ide
  
  dla mnie mocne 8/10
  
  2 miesiące
  - 2 10
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  dla mnie mocne 8/10
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-28 09:44
  
  przede wszystkim brakuje multikulturowosci. brak czarnych i przedstawicieli mniejszosci seksualnych. to taki szowinistyczny film ktory nie powinien powstac w XXI wieku.
  
  2 miesiące
  - 0 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  przede wszystkim brakuje multikulturowosci. brak czarnych i przedstawicieli mniejszosci seksualnych. to taki szowinistyczny film ktory nie powinien powstac w XXI wieku.
  Regulamin dodawania opinii

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-04-23 17:36

Aleksander Skarsgard grał wampira w serialu True Blood. (2)

Genialna rola. Cała rodzina to aktorzy.

2 miesiące
- 9 11
Twoja opinia

Zmień treść

Genialna rola. Cała rodzina to aktorzy.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-23 19:20
  
  Genialnie to zagrał jego brat Bill, wcielając się w rolę Pennywise'a w "TO".
  
  czytelnik
  2 miesiące
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-24 08:32
  
  Torkel Skarsgård
  
  Nie wiem czy jest, ale był, wykładowcą na WSM w Szwecji
  
  2 miesiące
  - 2 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Nie wiem czy jest, ale był, wykładowcą na WSM w Szwecji
  Regulamin dodawania opinii

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-04-23 13:34

Może i dobry, ale daleko mu do serialu (5)

2 miesiące
- 6 16
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-23 13:51
  
  Serial niezły (2)
  
  ale książka lepsza.
  
  2 miesiące
  - 1 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  ale książka lepsza.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2022-04-23 21:19
    
    Książka dobra (1)
    
    jednak gra wybitna.
    
    2 miesiące
    
    1 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    jednak gra wybitna.
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2022-04-24 09:16
      
      gra wybitna ale płyta niezrównana.
      
      czytelnik
      2 miesiące
      
      3 1
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-23 15:58
  
  Na szczęście daleko
  
  2 miesiące
  - 1 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Na szczęście daleko
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-23 17:36
  
  To o czym innym.
  
  2 miesiące
  - 0 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii