• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Spowiedź Almodovara. Recenzja filmu "Ból i blask"

Tomasz Zacharczuk
30 sierpnia 2019 (artykuł sprzed 4 lat) 

"Mi casa es su casa" - wita nas w progu Pedro Almodovar, częstuje drinkiem, pozwala wygodnie rozsiąść się w fotelu i zanurzyć w sentymentalnej opowieści o beztroskim dzieciństwie, artystycznej wolności i goryczy przemijania. "Ból i blask" rzeczywiście przypomina wizytę w domu hiszpańskiego mistrza, po którym oprowadza nas grający prawdopodobnie rolę życia Antonio Banderas. Wysoce estetyczne, melancholijne, ale i podszyte subtelnym humorem kino, którym czołowy europejski reżyser udowadnia, że starzeje się z wielką klasą.



Jeśli kinem zajmujesz się od niemal 50 lat, w domowej gablocie pielęgnujesz kilkadziesiąt filmowych nagród, w tym dwa Oscary, a twoim nazwiskiem opatrzony jest każdy festiwal, na którym się pojawisz, nie musisz już nic nikomu udowadniać, a kamerę możesz potraktować, na przykład, jak przenośny konfesjonał. Dokładnie z takiego założenia wyszedł Pedro Almodovar. Dobijający 70-tki reżyser w postaci filmowego Salvadora z "Bólu i blasku" zamknął cząstkę własnej duszy i poddał się artystycznej refleksji. Nie jest już tak buńczuczny, przenikliwy, krzykliwy. Wciąż jednak potrafi oczarować wizualną perfekcją i nasączyć obraz paletą różnobarwnych emocji.

Filmowym alter-ego Almodovara w jego najnowszej produkcji jest Salvador Mello (Antonio Banderas), ceniony i utytułowany reżyser pogrążony w artystycznym kryzysie i nękany nie tylko egzystencjalnym bólem. Walczący z tuzinem fizycznych schorzeń, których objawy tłumi przeciwbólowymi proszkami i antydepresantami, większość czasu spędza w schludnym mieszkaniu w towarzystwie ulubionych obrazów. Za dnia doskwierają mu naprzemiennie bóle kręgosłupa i migrena, nocami odpocząć nie pozwalają wspomnienia. Salvador sięga więc po ciężką amunicję - w oparach wypalanej heroiny po omacku błądzi po zakamarkach przeszłości i jednocześnie zabija fizyczny ból. Choć jest to złudne i krótkotrwałe ukojenie.

Na przykładzie wypalonego fizycznie i zawodowo artysty, Almodovar ze staranną narracyjną dbałością porusza w "Bólu i blasku" tematy dorastania, dzieciństwa, katolicyzmu, względności sztuki czy samotności. Przede wszystkim Hiszpan opowiada jednak o uzależniającej, ale wyzwalającej miłości do kina. Na przykładzie wypalonego fizycznie i zawodowo artysty, Almodovar ze staranną narracyjną dbałością porusza w "Bólu i blasku" tematy dorastania, dzieciństwa, katolicyzmu, względności sztuki czy samotności. Przede wszystkim Hiszpan opowiada jednak o uzależniającej, ale wyzwalającej miłości do kina.
Premiera odrestaurowanej cyfrowo wersji jednego z największych dzieł reżysera staje się okazją dla Mello do odnowienia kontaktów z Alberto (Asier Etxeandia) - aktorem, z którym skonfliktowany jest od przeszło 30 lat. Spotkanie zainicjuje serię zaskakujących zmian w życiu przygasłego artysty. Salvador podejmie jeszcze jedną próbę usystematyzowania teraźniejszości, a zarazem odbędzie niemal katartyczną wyprawę w okres dzieciństwa i dorastania. We wnętrzach prowizorycznej, mieszkalnej jaskini spotka matkę (Penelope Cruz), przypomni sobie jak rodziło się uczucie do kina i jak kształtowały się pierwsze erotyczne fascynacje.

Prowadzony przez Almodovara, przygarbiony i zdrętwiały od bólu Banderas wygląda jak podręcznikowy archetyp wypalonego fizycznie i psychicznie geniusza, w którym samotność oraz wszechobecne zmęczenie żerują na resztkach reżyserskiego talentu. Postać Salvadora skrywa jednak także ból o bardziej uniwersalnym wymiarze - ból przemijania, gasnącej z każdym dniem użyteczności i emocjonalnej pustki. I nie ma co się łudzić - we współczesnym świecie nie kępki siwych włosów ani przeterminowany pesel są oznaką intelektualnej czy cielesnej starości. W żywocie Salvadora zawiera się być może przestroga przed nadmierną eksploatacją - zarówno fizyczną, zawodową, jak i emocjonalną.

Narracyjną dominantą jest jednak w "Bólu i blasku" autobiograficzna podróż, jaką odbywa Almodovar, czerpiący garściami z własnego życiorysu i dotychczasowej filmografii. Kino odgrywa tu zresztą naczelną rolę, a miłość do X Muzy Hiszpan traktuje jak deskę ratunkową. Nawet, jeśli chwilę wcześniej ciążyła mu jak kamień zawiązany u szyi i ciągnęła w odmęty świadomości. Skomplikowaną zależność pomiędzy sztuką a artystą znakomicie podkreśla krótki dialog pomiędzy Salvadorem a lekarzem - na pytanie doktora "Co piszesz? Komedię czy dramat?", reżyser odpowiada "Nigdy nie wiadomo...". Nic nie jest do końca określone - dodaje już szeptem Almodovar.

Choć sam Almodovar tego oficjalnie nie przyznaje, "Ból i blask" można potraktować jako autobiografię, w której reżyser luźno nawiązuje do faktów z życiorysu i poprzednich filmów. Stawia też na aktorów, którzy spod jego skrzydeł przebili się do Hollywood - Penelope Cruz i Antonio Banderasa. Choć sam Almodovar tego oficjalnie nie przyznaje, "Ból i blask" można potraktować jako autobiografię, w której reżyser luźno nawiązuje do faktów z życiorysu i poprzednich filmów. Stawia też na aktorów, którzy spod jego skrzydeł przebili się do Hollywood - Penelope Cruz i Antonio Banderasa.
Scen, które na długo zapadają w pamięć jest zresztą w "Bólu i blasku" znacznie więcej. Spotkanie Salvadora z byłym kochankiem, folklorystyczna scena prania w rzece czy retrospektywna rozmowa z matką to niejako "the best of Pedro Almodovar". Przesiąknięta żywymi kolorami faktura obrazu, statyczna i skupiona na aktorach kamera czy utkana w najdrobniejszym szczególe narracyjna konsekwencja to kolejne popisowe dania z hiszpańskiej szkoły kina. Reżyser nie zapomina też o bardzo oszczędnym, ale świetnie wkomponowanym w konwencję humorze, dzięki któremu "Ból i blask" nie jest przeładowanym emocjonalnie melodramatem. Piękną ilustracją poszczególnych scen jest także muzyka Alberto Iglesiasa.

Rolę życia prawdopodobnie gra Antonio Banderas, który zresztą podobnie jak występująca w filmie Penelope Cruz, wypłynął na szerokie filmowe wody pod banderą Almodovara właśnie. Po kilkudziesięciu latach odwdzięczył się mistrzowi fenomenalną aktorską kreacją, której minimalizm, oszczędność a zarazem emocjonalna głębia powalają na kolana. Nagroda dla najlepszego aktora na festiwalu w Cannes otwiera drogę do kolejnych filmowych wyróżnień, których zwieńczeniem może być przyszłoroczny Oscar. I każdy gram tej statuetki wydaje się być zasłużonym wyróżnieniem dla Banderasa.

Biorąc pod uwagę świetną pracę aktorów na drugim planie, krzywdzącym byłoby nazwać występ Antonio Banderasa "one man show". Bardziej celnym określeniem jest "rola życia" pochodzącego z Malagi gwiazdora. Biorąc pod uwagę świetną pracę aktorów na drugim planie, krzywdzącym byłoby nazwać występ Antonio Banderasa "one man show". Bardziej celnym określeniem jest "rola życia" pochodzącego z Malagi gwiazdora.
To oczywiście jeden z głównych, ale niejedyny argument przemawiający za tym, by wysłuchać filmowej spowiedzi Pedro Almodovara. Czy jest to swoiste opus magnum? W przypadku wciąż aktywnych artystów nie wydaje się to być właściwym sformułowaniem. Z całą pewnością "Ból i blask" jest natomiast najbardziej osobistym filmowym wyznaniem Hiszpana. Na tyle intymnym, że czasami można odnieść wrażenie, że należałoby zatkać uszy bądź zasłonić oczy. Warto jednak dla tego filmu otworzyć każdy ze zmysłów. Blasku, bądź co bądź, jest tu najwięcej.

OCENA: 8/10

Film

7.2
40 ocen

Ból i blask (24 opinie)

(24 opinie)
dramat

Opinie (16) 5 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • Tyle spuszczania się nad filmem, a ocena 8/10 (1)

    To niech recenzent jeszcze napisze jakie są największe wady tej produkcji i co sprawiło, że nie zasługuje na 9 lub nawet 10.

    • 9 31

    • A co jest złego w ocenie 8/10? Osoba chyba żyje w świecie, gdzie istnieją tylko oceny 6-10.

      • 0 0

  • Bol i blask

    Film bardzo dobry. Almodovar prywatnie. Polecam. W Żaku bilety w poniedziałek po 10zł. W środę dla emerytów także po 10zł.

    • 21 1

  • Mocny film. Polecam

    • 18 0

  • Brak emocji

    Ładny kolorystycznie, ale nudny i przegadany. Nie polecam. Akcja dzieje się w pięknych domach domach i zabrakło widoków choćby hiszpańskiej ulicy. Film nie wywołuje emocji i szkoda na niego czasu. Idźcie lepiej na Tarantino.

    • 1 31

  • Opinia wyróżniona

    Dziękuję za ten film

    Piękny, mądry, wrażliwy, delikatny, subtelny ale i dobitny, życiowy i hiszpańsko kolorowy ! (nawet w domku jaskini...). Potrzebny. Na wiek, sposobny do doświadczeń, przeżyć życiowych w odniesieniu do różnych jego aspektów, także związanych z odchodzeniem bliskich i postrzeganiem własnego przemijania. Życie... Ps. Tarantino i Woody Allen też ważne ostatnie filmy. Teraz czekam na," Ad Astra "

    • 28 0

  • Jolanta (1)

    Przepiękny, niezapomniany film i muszę powiedzieć że dawno nie czytałam tak ciekawie napisanej recenzji. Poruszający tekst, piękny komentarz do pięknego filmu. Dziękuję.

    • 15 0

    • Zgadzam się, a nawet więcej!

      Recenzja dla mnie bardzo dobra, moją niech będzie fakt, że niedawno byłam po raz drugi (kino na plaży w Sopocie).
      Ale też chętnie powiedziałabym się, co kryje się pod tymi dwoma brakującymi do 10 punktami?

      • 0 0

  • Ból i Blask z Banderasem i Penelopą

    Piękny film, jak zwykle reżyser perfekcyjnie przedstawia uczucia, zmagania samego głównego bohatera ze sobą, jego relacje z matką. Perfekcyjnie przedstawia silną więź emocjonalną syna z matką zarówno w dzieciństwie jak i w życiu dojrzałym. Każda postać jest przepełniona uczuciami. Dorosły chłopak, którego Salvador jako ośmiolatek uczył czytać również jest wspaniale przedstawiony, jako wrażliwy i wartościowy młodzieniec. Kolory oczywiście mocne, hiszpańskie. Polecam.

    • 14 0

  • Ból i blask

    Trzeba kochac tego reżysera,żeby się nie nudzić.Faktycznie rewelacyjny Antonio .Ale i to by było na tyle według mnie.

    • 2 4

  • (1)

    I tak mają właśnie ludzie LGBT , szukają czegoś co jest chwilowe. Później są narkotyki, alkohol , depresje itp. Jakby miał taki normalne problemy z rodziną to by nie miał czasu na pierdoły i szukanie dziury w całym.

    • 2 17

    • Co jest normą?

      Ci ludzie też chcą żyć, chcą kochać i być kochani a często inni postrzegają ich i oceniają poprzez pryzmat preferencji seksualnych. "Normalne" problemy czyli co ? Ciągłe kłótnie i zakłamane życie w związkach dla tzw. dobra dzieci, znęcanie się psychiczne i też często alkohol, bardzo częste zdrady i skoki w bok, rozwody. Życie obok siebie z przyzwyczajenia to jest norma ? O czym ty piszesz ???

      • 3 0

  • Piękny

    Piękny, spokojny film. Polecam.

    • 4 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Targi Rzeczy Ładnych

15 zł
Kup bilet
targi

Wielka Szama na Stadionie - wielkie otwarcie sezonu w Gdańsku! (12 opinii)

(12 opinii)
street food

Kwiat Jabłoni "Nasze ulubione kluby" (8 opinii)

(8 opinii)
pop

Najczęściej czytane

Sprawdź się

Sprawdź się

Seweryn Krajewski był liderem zespołu: