Przed laty karnawał celebrowano znacznie bardziej niż teraz, a towarzyszące mu liczne bale i imprezy przebierane cieszyły się dużą popularnością. Dziś bal karnawałowy kojarzy się przede wszystkim ze szkolną zabawą dla dzieci, a jeśli tego typu imprezy są organizowane dla dorosłych, to ich domeną jest głównie chęć zabawy, a nie kultywowania dawnych zwyczajów.
Imprezy rozrywkowe w czasie karnawału
tak, często na takich bywam i chętnie się przebieram
22%
tak, ale sam(a) się nie przebierałe(a)m
6%
tak, ale tylko w dzieciństwie
42%
nie, ale chętnie bym się wybrał(a)
14%
nie, nigdy nie miałe(a)m okazji - na szczęście!
16%
Karnawał w Polsce i na świecie
Do głównych zwyczajów związanych z karnawałem należą oczywiście zabawy, bale oraz parady. Najsłynniejsze imprezy tego okresu to
karnawał w Rio de Janeiro i
karnawał wenecki. Parady odbywają się głównie przed środą popielcową i trwają kilka dni. Uczestnicy karnawału zwykle czekają na to wydarzenie przez cały rok i przygotowują specjalnie na tę okazję bogato zdobione stroje karnawałowe, często wyuzdane, mieniące się mnóstwem kolorów, przepychem, czasem przybrane piórami.
W Polsce w ostatnich latach granica pomiędzy zabawą w karnawale i okresach z nim sąsiadujących zaciera się. Dziś karnawału nie obchodzi się już tak hucznie jak przed laty, zanikają też obrzędy i zwyczaje towarzyszące zapustom. Kilkadziesiąt lat temu, kiedy imprezowano najhuczniej, czas zabaw determinował kalendarz liturgiczny. Tak jak w poprzedzającym Boże Narodzenie adwencie czy w Wielkim Poście należało wstrzymać się od organizowania i uczestniczenia w potańcówkach, tak w karnawale nie tyle wypadało, co wręcz należało się bawić (np. głęboko wierzono, iż karnawałowe tańce mogą mieć wpływ na obfitość plonów). Dziś imprezowanie w okresie postu nie stanowi większego problemu.
Dziś liczy się zabawa
Zwyczaj przebierania się na zabawy znany jest na świecie bardzo długo. Już w czasach średniowiecza organizowano karnawałowe korowody przebierańców. Orszak otwierał książę Zapust, czyli słomiana kukła. W zależności od kraju czy regionu, w wesołym pochodzie znaleźć mogli się też: koń, kozy, bocian, kominiarz, diabeł oraz baba i dziad, którym towarzyszyli muzykanci wyposażeni w ludowe instrumenty muzyczne. Z kolei za sprawą królowej Bony, polski karnawał, polegający na spożywaniu ogromnych ilości potraw i alkoholu został urozmaicony o włoską tradycję bali maskowych i kostiumowych.
Choć dziś ludzie imprezują przez cały rok, nie oznacza to jednak, że chcą bawić się w ten sam sposób.
Karnawał rządzi się swoimi prawami i w tym szczególnym okresie wiele osób oczekuje wyjątkowych propozycji. Trójmiejska oferta zabaw karnawałowych z roku na rok jest jednak coraz uboższa, a maskarad wśród nich jest jak na lekarstwo. Bale przebierańców organizowane są najczęściej w sylwestra, ale teraz jest ich niewiele.
Okazją do zakładania niecodziennych strojów są raczej prywatne imprezy - czy to organizowane w okresie karnawału, na Halloween czy z okazji np. urodzin.
Wspominamy bale przebierańców
Karnawałowe bale maskowe dobrze pamięta - i z rozrzewnieniem wspomina - zwłaszcza starsze pokolenie mieszkańców Trójmiasta.- Kiedyś na bale karnawałowe to się miesiącami czekało. Kostiumy były prawdziwym wyzwaniem. W sklepach nic nie było, ani gotowych ozdób, ani masek. Dzisiaj wszystko można zamówić, znaleźć w Internecie. Wtedy trzeba było wymyślać coś z niczego. I każdy umiał coś zrobić samemu, a jak nie potrafił, to znał kogoś, kto potrafi. Zabawy było mnóstwo jeszcze przed samym balem. Szczególnie pamiętam bale ze studenckich czasów, kiedy po przebraniach można było czasem poznać, kto na jakiej uczelni studiuje. W pomysłowości przodowały przede wszystkim - co wcale nie dziwi - studentki ASP - wspomina pan Zbigniew, Sopocianin, rocznik '48.
Wspominamy najlepsze przebrania karnawałowe
Młodsi takich doświadczeń już nie mają, za to z łezką w oku wspominają
szkolne bale karnawałowe i poprzedzający je czas oczekiwań.
- Bale maskowe pamiętam tylko z dzieciństwa. Jak już minęły święta i sylwester, to czekałem na bal przebierańców. Pamiętam, że nie mogłem się doczekać tego dnia i wymyślałem mnóstwo przebrań. Potem coś z tego szyła mi babcia - mówi Patryk, rocznik '86.- Jako mała dziewczynka uczestniczyłam w takim szkolnym balu przebierańców. Do dziś zachodzę w głowę, jak mojej mamie w czasach "słusznie minionych" udało sie zdobyć strój baletnicy na sylwetkę obarczoną dodatkowymi 10 kilogramami. Za to baletki leżały jak ulał - śmieje się Monika.- Jako dzieciak czekałam na taki bal cały rok - to były bale w karnawale, kolorowe w czasach, gdy kolorowo nie było - i to dosłownie. Zawsze było kombinowanie z przebraniem - wtedy - w latach osiemdziesiątych nie było wypożyczalni, więc albo się szyło, albo coś dorabiało, albo pożyczyło od starszych roczników. W albumie mam zdjęcia, które pokazują, jak było biednie - strojny czepek i kołnierz z falbanką robiła mi śp. babcia - wszystko z kolorowej bibuły. Miała duży talent plastyczny, więc ratowała mnie, kiedy nie miałam stroju. Strój Indianki był pożyczony, a niebieska sukienka to chyba jakaś scheda pociotkowa - wspomina Ola.
Większość moich rozmówców, przebierane bale karnawałowe pamięta przede wszystkim z dzieciństwa, gdy jako
księżniczki, wróżki, piraci, strażacy czy postacie z ulubionych bajek, bawiła się na pierwszych "imprezach". Choć i dziś bale przebierańców największą popularnością cieszą się wśród dzieci, doceniają je i dorośli. Ludzie nadal lubią się przebierać, odgrywać różne role i przez chwilę poudawać kogoś innego.
- W rodzinnym albumie mam dużo zdjęć z balów przebierańców, które były organizowane co roku w przedszkolu i pierwszych latach szkoły podstawowej. Zwyczaj takich imprez wrócił na studiach. Co roku, organizowaliśmy ze znajomymi integrację wszystkich roczników naszego kierunku w takiej właśnie formie imprezy przebieranej. Wynajmowaliśmy tzw. domki imprezowe i wybieraliśmy - w głosowaniu - temat przewodni imprezy. Raz były to postacie filmowe, innym razem kicz, kamp i parodia. Dzięki temu zabawa stawała się bardziej ekscytująca, a zdjęcia z takich imprez są świetną pamiątką do dziś. Nie obyło się również bez śmiesznych historii, gdy zdarzały się problemy, żeby rozpoznać, kto kryje się pod danym kostiumem - opowiada Agnieszka.
- Właśnie w tym roku byłam na pierwszym przebieranym balu karnawałowym w dorosłym życiu. Tematem przewodnim były różne style muzyczne. Niektórzy przyszli więc przebrani za rockmanów, z makijażem godnym członka zespołu Kiss, byli punk-rockowcy, ale także reprezentant hip-hopu w obszernych dresach czy wielbiciel techno. Początkowo część osób była sceptycznie nastawiona do tego pomysłu, bo przebieranki były fajne, jak byliśmy mali, ale nie teraz. Jednak jak już się przebraliśmy, to w życiu nie widziałam szczęśliwszych ludzi. Pograliśmy w beerponga, były tańce z balonami, a nawet zrobiliśmy konkurs na najlepsze przebranie. Zwycięzca dostał puchar - opowiada Grażyna, rocznik '97.
Przebrania: sklep internetowy, lumpeks, wypożyczalnia, a może DIY?
W dzisiejszym zabieganym świecie coraz rzadziej myślimy o wytwornych przebraniach. Wracające do łask imprezy tematyczne (organizowane nie tylko w czasie karnawału), generują możliwość założenia oryginalnego przebrania. Wówczas
najczęściej inspirujemy się kulturą popularną: przebieramy za superbohaterów czy ulubione filmowe postacie, stawiamy na kicz albo ubrania charakterystyczne dla danej dekady czy epoki.
Skąd bierzemy stroje? Jednym z najłatwiejszych rozwiązań jest
kupienie gotowego kostiumu w Internecie. Jednak stroje te są często niskiej jakości i istnieje ryzyko, że mogą się nieco różnić np. rozmiarowo od tego, co przedstawiają zdjęcia. Poza tym, to często spory wydatek, biorąc pod uwagę, że taki strój założymy najpewniej tylko raz.
Gdzie są najlepsze faworki? Redakcyjny test
- Dostaliśmy ostatnio zaproszenie na imprezę przebieraną, której tematem przewodnim będą postacie filmowe. Mój chłopak od razu zaczął przeszukiwać Internet - chciał kupić strój biskupa albo Kapitana Ameryki. Dla mnie to pójście na łatwiznę. Pochodziłam po lumpeksach i za grosze zdobyłam parę rzeczy, które pozwoliły mi przebrać się za Wednesday Addams. Co najważniejsze, większość z tych rzeczy będę mogła jeszcze ponosić na co dzień - mówi Marysia.Lumpeksy mogą okazać się prawdziwą skarbnicą nietypowych strojów i dodatków. Dzięki samodzielnie wyszperanym częściom garderoby stworzymy oryginalną stylizację. Podobnie jak samodzielne uszycie stroju, rozwiązanie to wymaga jednak niemałego nakładu czasu, cierpliwości, a w przypadku szycia od zera - także umiejętności. Nie każdy może sobie na to pozwolić.
Dobrym rozwiązaniem jest też skorzystanie z profesjonalnej wypożyczalni kostiumów. Dzięki temu nie musimy kupować stroju na jedną okazję, który potem będzie zalegać w szafie. Wypożyczalnie dysponują sporym asortymentem, dzięki czemu można znaleźć odpowiednie przebranie, spełniające nasze oczekiwania i potrzeby. Są to nie tylko stroje z bajek, ale również z wielu popularnych hitów kinowych, stroje zwierząt, kostiumy historyczne, stroje niemal na każdą okazję, nawet przeróżne festiwale tematyczne i imprezy.
- Każdego roku okres karnawału to dla nas pełne ręce roboty, później ruch spada i zdarzają się pojedyncze wypożyczenia. Bywa, że w okresie karnawału nasza wypożyczalnia jest praktycznie pusta, bo stroje ciągle gdzieś krążą. Głównie poszukiwane są stroje dla dzieci na bale przebierańców, karnawałowe czy bale tematyczne - postaci z bajek, baśni, filmów, komiksów, rycerze, księżniczki, zwierzątka. Dorośli szukają strojów "niegrzecznych", które też mamy, a także śmiesznych strojów na imprezy tematyczne, jak np. zakonnica czy Flinstonowie. Nastolatkowie celują głownie w komiksy - mówi Magdalena Donat z Akademii zabawy i edukacji "Wykrzyknik".Wypożyczalnia
"Wykrzynik" dysponuje strojami dla maluszków, dzieci oraz dorosłych. Ceny zaczynają się
od 20 zł za strój dla dziecka oraz
od 40 zł za strój dla osoby dorosłej.
- Najwięcej mamy strojów dziecięcych w rozmiarach 98-130 cm, niszą są stroje dla nastolatków. Posiadamy w ofercie stroje postaci z bajek, filmów, tematyczne przebrania np. na halloween czy Boże Narodzenie, masę akcesoriów. Mamy także w ofercie żywe maskotki (kaczor Donald i panda) oraz strój św. Mikołaja - dodaje Magdalena Donat.
Podobnie w wypożyczalni kostiumów
Pomorskiego Towarzystwa Kultury Teatralnej - wybór jest ogromny:
od strojów ze starożytnej Grecji czy Rzymu, przez kostiumy historyczne, stroje ludowe, regionalne i narodowościowe, przez lata 70., 80., siermiężny PRL, po bajkowe kreacje.
- Klienci chętnie wypożyczają stroje związane z aktualnymi premierami filmowymi, jednak klasyka zawsze się broni. Jeśli chodzi o dzieci, dziewczynki najczęściej szukają kostiumów księżniczek, a chłopcy wojowników i superbohaterów - mówią pracownice Pomorskiego Towarzystwa Kultury Teatralnej.W
Pomorskim Towarzystwie Kultury Teatralnej za wypożyczenie kostiumów z dodatkami
dla dzieci zapłacimy
od 30 do 50 zł (kaucja 100 zł), zaś za kostiumy z dodatkami
dla dorosłych od 50 do 200 zł. Wysokość kaucji zależy od kostiumu i wynosi zwykle od 100 do 300 zł.
Wspominamy najlepsze przebrania karnawałowe
Gdzie są najlepsze faworki? Redakcyjny test
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy