Mija termin zwrotu tablic z postulatami Sierpnia '80. ECS ich nie odda

Ewelina Oleksy, BoR

3 lipca 2020 (artykuł sprzed 3 lat)

Opinie (316)

Najnowszy artykuł na ten temat Milion złotych na remont fontanny przy ECS

W sobotę, 4 lipca, mija termin, jaki Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku wyznaczyło Europejskiemu Centrum Solidarności na zwrot tablic z 21 postulatami strajkujących w Sierpniu '80. - Nie wydamy ich. Dopóki nie powstanie lepsze miejsce na świecie do ekspozycji tablic, ich miejsce jest u nas - poinformował w piątek dyrektor ECS. Z kolei szef NMM nie wyklucza, że sprawa znajdzie swój finał w sądzie.

Gdzie powinny być eksponowane oryginalne tablice z postulatami Sierpnia '80?

w ECS W Narodowym Muzeum Morskim w Sali BHP W Instytucie Dziedzictwa Solidarności powinny krążyć między różnymi wystawami

Władze Gdańska, ECS i legendy dawnej Solidarności już w grudniu ubiegłego roku podkreślały, że miejsce oryginalnych, historycznych tablic z postulatami strajkujących jest w ECS. I w związku z tym nie zamierzają spełnić prośby Narodowego Muzeum Morskiego o ich zwrot. Prośba ta spowodowana była planami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Resort chce, by oryginał tablic docelowo trafił do Sali BHP, pod skrzydła Instytutu Dziedzictwa Solidarności, czyli nowej placówki powołanej przez rząd i "Solidarność", która ma być konkurencją dla ECS.

Czytaj też: Oryginalne tablice z postulatami Sierpnia '80 mogą zniknąć z ECS

Mija półroczny termin wypowiedzenia umowy depozytu tablic

W sobotę, 4 lipca, mija termin wypowiedzenia umowy depozytu tablic, jaką Narodowe Muzeum Morskie zawarło w 2014 roku z ECS. Tego dnia tablice powinny więc wrócić do NMM. Ale tak się nie stanie.

- To emocjonalny dzień. Niezrozumiała jest decyzja nakazująca oddanie tablic. Oznaczałoby to, że centralny punkt wystawy stałej zostanie pusty. To uderzenie w ECS i polskie muzealnictwo. Nie niszczmy tego, co budowaliśmy przez 20 lat. Zrobię wszystko, żeby bronić misji ECS i woli autorów tych tablic. A ich wolą jest, by tablice zostały w ECS - powiedział w piątek na konferencji prasowej Basil Kerski, dyrektor ECS.
Brały w niej udział także władze Gdańska i województwa, pomorscy parlamentarzyści i uczestnicy wydarzeń Sierpnia'80, a także współautor spisanych na sklejce postulatów - Maciej Grzywaczewski.

- ECS to instytucja, która ma łączyć, dlatego jest najbardziej właściwym miejscem dla tablic. Wszyscy, niezależnie od poglądów, powinniśmy to uhonorować. A ci, którzy zamierzają zawłaszczyć te tablice, muszą się liczyć z tym, że będą użyte wszystkie instrumenty prawne, w tym trybunały europejskie, by do tego nie dopuścić - podkreślił Maciej Grzywaczewski.

W imieniu drugiego autora postulatów - Arkadiusza Rybickiego, który zginął w katastrofie smoleńskiej - wypowiadała się jego żona oraz brat.

- Jako spadkobierczyni praw do tych tablic, chcę wyrazić swój głęboki sprzeciw przeciwko planom ich zawłaszczenia. Właścicielami tych tablic jesteśmy my, a nie centrala związkowa, czy władze państwowe. ECS jako muzeum ruchów wolnościowych to najlepsze miejsce dla tablic. Apeluję, aby wycofano się z pomysłu ich odebrania - powiedziała Małgorzata Rybicka, wdowa po Arkadiuszu Rybickim.

List do premiera Morawieckiego

Sławomir Rybicki, senator, dodawał, że konflikt wokół tablic, to "nieodpowiedzialny akt, który pogłębi konflikt polityczny w Polsce".

Pismo pomorskich parlamentarzystów do premiera Mateusza Morawieckiego.

- Wspólnie z Bogdanem Borusewiczem i Piotrem Adamowiczem wystosowaliśmy w tej sprawie list do premiera Mateusza Morawieckiego. Senacka Komisja Kultury zwoła też specjalne posiedzenie w tej sprawie - poinformował Sławomir Rybicki.
W ostrzejszym tonie wypowiadał się Bogdan Borusewicz, wicemarszałek senatu i przewodniczący Kolegium Historyczno-Programowego ECS, inicjator strajku w Stoczni Gdańskiej.

- Te tablice są materialnym wyrazem tego, czego chcieliśmy w Sierpniu '80. Obecna władza chce odebrać ECS tablice dlatego, że próbuje pisać historię na nowo. ECS to miejsce, któremu spadkobiercy przekazali te tablice. Jestem zaskoczony, że po tylu kontaktach placówki z Ministerstwem Kultury w tej sprawie, nie została ona zakończona. Mam nadzieję, że rozsądek zwycięży - powiedział Borusewicz - Byłem świadkiem tych wydarzeń i wiem, kto spisywał postulaty na tych dwóch fragmentach sklejki.
Bogdan Lis, przewodniczący Rady ECS i sygnatariusz porozumień sierpniowych, przypominał, że w tym roku przypada 40. rocznica Sierpnia '80.

Bogdan Lis, przewodniczący Rady ECS i sygnatariusz porozumień sierpniowych: - 40 lat temu ludzie o rożnych poglądach potrafili się zjednoczyć i działać z sukcesem. Wierzę, że dziś też to jest możliwe.

- 40 lat temu ludzie o rożnych poglądach potrafili się zjednoczyć i działać z sukcesem. Wierzę, że dziś też to jest możliwe. Apeluję do prezydenta Andrzeja Dudy, żeby rozwiązał ten konflikt, bo on od niego się zaczął. Najpierw ECS odebrano prawie połowę dotacji, a teraz chce się zabrać tablice. Nie zgodzimy się ich oddać do Instytutu Dziedzictwa Solidarności, bo to działanie, żeby osłabić ECS - stwierdził Lis.

ECS - spór o finansowanie

Uczestnicy konferencji w ECS wielokrotnie podkreślali, że zgodnie z prawem autorskim właścicielami tablic są Maciej Grzywaczewski i spadkobiercy po Arkadiuszu Rybickim.

Wskazywano też, w dokumencie z 1989 roku, na podstawie którego ministerstwo domaga się zwrotu tablic, w rubryce "pochodzenie" nie ma żadnej adnotacji, a dotychczas żaden sąd nie rozstrzygnął kwestii własności tablic.

Ministerstwo proponuje kopię tablic za oryginał

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego już w ubiegłym roku zaproponowało, że w zamian za zwrot oryginału tablic, ECS dostanie ich bardzo dobrą kopię, obecnie prezentowaną w Sali BHP. Ta propozycja, jak poinformował nas dziś Kerski, nie będzie zaakceptowana.

- To jest temat na dialog wszystkich grup społecznych i władz państwowych. Rozdzielmy tematy, wokół których się spieramy, stwórzmy konsensus. Tu nie chodzi o kopię, czy o treść tablic, która jest powszechnie znana, a o sposób zabezpieczenia oryginału, który jest teraz w ECS na najwyższym poziomie konserwatorskim. Stworzenie tej ekspozycji trwało 20 lat, nie ma żadnego powodu, żeby w 40. rocznicę ten eksponat stąd zniknął, bo nadal jesteśmy jedyną publiczną instytucją, która opowiada o tej historii - mówi Kerski.
Szef ECS dodał, że spotkał się z dyrekcją NMM i zaproponował, by powrócić do starej umowy depozytowej, która zostawia w zawieszeniu kwestie tego, kto jest właścicielem tablic.

- Myślę, że jest konsensus między nami i zespołem NMM. Nie chcemy wejść z nimi w konflikt, za dużo sobie nawzajem zawdzięczamy, dlatego mam wrażenie, że ten spór został ulokowany między nami przez władze rządowe, bo to najprostsza droga. Na pewno jednak nikt jutro nie będzie siłą zabierał tych tablic z ECS.

Muzealnicy chcą negocjować z ECS...

Robert Domżał, dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku z jednej strony stanowczo deklaruje, że to kierowana przez niego placówka jest jedynym i prawowitym właścicielem tablic, jednak z drugiej strony wyraża nadzieję, że konflikt uda się zażegnać polubownie.

Muzea w Trójmieście

- Już wczoraj otrzymaliśmy sygnał, że ECS nie zamierza zwrócić nam tego zabytku. W związku z tym, musimy przeanalizować pod kątem prawnym możliwości, jakimi dysponujemy, aby odzyskać ten zabytek w drodze negocjacji. Jest rzeczą niecodzienną, że nie dotrzymuje się zawartych umów. Miejsce zabytków jest w muzeach, a nie w innych instytucjach, które nie mają takiego profilu. Pragnę przypomnieć, że tablice przetrwały [okres PRL - dop. red.] tylko dlatego, że opiekowało się nimi muzeum, które ma pewne doświadczenie i renomę w opiece nad zabytkami - komentuje Robert Domżał, dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego.

... ale nie bez końca

Jeśli mimo tego nie uda się osiągnąć porozumienia na drodze negocjacji, Domżał zapowiada dochodzenie swoich roszczeń przed sądem. Biorąc pod uwagę stanowisko zaprezentowane przez dyrektora ECS na piątkowej konferencji, należy zakładać, że w taki właśnie sposób zostanie rozstrzygnięty konflikt o tablice.

- Wydaje się, że pozostaną nam już tylko zdecydowane kroki prawne, które przecież zawsze można podjąć w takiej sytuacji. Nie będziemy mieli wyjścia i powrót zabytku do naszych zbiorów trzeba będzie wyegzekwować na drodze sądowej - uzupełnia Domżał.
Dyrektor ECS liczy na to, że uda się dojść do porozumienia.

- Spór sądowy jest zawsze oznaką słabości i będzie trwał bardzo długo, wierzę, że uda się go uniknąć. Jestem w kontakcie z Narodowym Muzeum Morskim, dziękuję jego pracownikom za ich ważną rolę w zabezpieczeniu tablic w stanie wojennym - komentuje Kerski.

Historia tablic z postulatami Sierpnia '80

Tablice z postulatami powstały w sierpniu 1980 roku. Strajkujący spisali na nich 21 żądań, których spełnienia domagali się od rządu. Fizycznie zrobili to Arkadiusz Rybicki i Maciej Grzywaczewski.

Po podpisaniu porozumień i zakończeniu strajków tablice trafiły do siedziby "Solidarności" w Gdańsku. W 1981 roku przewieziono je do ówczesnego Centralnego Muzeum Morskiego. Miały być częścią wystawy poświęconej powstaniu "Solidarności". W tym czasie pracownicy muzeum wykonali kopie tablic. Gdy po wprowadzeniu stanu wojennego SB chciało zabrać tablice, pracownicy muzeum wydali im duplikat, a oryginał schowali.

W 2003 roku tablice zostały wpisane na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

W 2010 roku, gdy ważyło się czy tablice trafią na wystawę do ECS, ówczesny dyrektor Centralnego Muzeum Morskiego, Jerzy Litwin mówił:

- Mam nadzieję, że pozwolą nam zachować tablice. W końcu to my je uratowaliśmy.
Od ponad pięciu lat tablice prezentowane są w ramach stałej wystawy w Europejskim Centrum Solidarności.

Ewelina Oleksye.oleksy@trojmiasto.pl

Miejsca

Narodowe Muzeum Morskie Gdańsk, Ołowianka 9-13
Europejskie Centrum Solidarności Gdańsk, pl. Solidarności 1
Sala BHP Gdańsk, ks. Jerzego Popiełuszki 6

Opinie (316) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 07:15

Tablice

na śmietnik

zyxyryxy
3 lata
- 4 4
Twoja opinia

Zmień treść

na śmietnik
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 07:12

Traq

Najpierw upolitycznili ECS organizując tam konferencje wymierzone w inną opcję polityczną, a teraz płaczą nad konsekwencjami.

3 lata
- 8 2
Twoja opinia

Zmień treść

Najpierw upolitycznili ECS organizując tam konferencje wymierzone w inną opcję polityczną, a teraz płaczą nad konsekwencjami.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 06:52

Ile z tych postulatów

"styropianowcy" wprowadzili w życie?

Adrian z Żabianki
3 lata
- 6 1
Twoja opinia

Zmień treść

"styropianowcy" wprowadzili w życie?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 06:02

Podstawowe i zasadnicze 70% wyborcy pis dlatego żądania zwrotu nie swojego nie dziwią

Od x lat to forum jest oblężone przez apologetów pis.W Gdańsku jednak zawsze przegrywają ciekawe dlaczego?

3 lata
- 2 9
Twoja opinia

Zmień treść

Od x lat to forum jest oblężone przez apologetów pis.W Gdańsku jednak zawsze przegrywają ciekawe dlaczego?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-03 12:51

(6)

pis ponownie wymyśla kolejne bzdury do wywołania sporu. A potem sami pieją w reżimowej tv, że to PO wywołuje konflikty i dąży do dzielenia Polaków... Zawsze musi być jakiś "wróg", muszą z kimś walczyć. PO, ekolodzy, przedsiębiorcy, geje - zawsze znajdzie się ktoś "na tapetę".

3 lata
- 25 72
Twoja opinia

Zmień treść

pis ponownie wymyśla kolejne bzdury do wywołania sporu. A potem sami pieją w reżimowej tv, że to PO wywołuje konflikty i dąży do dzielenia Polaków... Zawsze musi być jakiś "wróg", muszą z kimś walczyć. PO, ekolodzy, przedsiębiorcy, geje - zawsze znajdzie się ktoś "na tapetę".
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-07-04 03:27
  
  I vice versa. A w zasadzie wyłącznie vice versa!
  
  Abgaraya
  3 lata
  - 1 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  I vice versa. A w zasadzie wyłącznie vice versa!
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-07-03 12:55
  
  zapoznałeś się z problemem? (4)
  
  pożyczono komuś a ten ktoś nie oddaje i mówi że jest na prawie bo jemu lepiej pasuje!
  podoba ci się takie postępowanie!?
  
  3 lata
  - 24 7
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  pożyczono komuś a ten ktoś nie oddaje i mówi że jest na prawie bo jemu lepiej pasuje! podoba ci się takie postępowanie!?
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2020-07-03 13:00
    
    (3)
    
    przeczytaj więc jeszcze raz. To zwykła walka polityczna, obcinanie dotacji i podobne próby "dogryzienia".
    
    3 lata
    
    4 22
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    przeczytaj więc jeszcze raz. To zwykła walka polityczna, obcinanie dotacji i podobne próby "dogryzienia".
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2020-07-03 15:10
      
      Nikt im datacji nie obciął. Umowa była na 4mln a dostawali 7 na gębę. Jak można w Państwie dawać coś na gębę...Dziwie się, ze za rządów PO nie wpisali 7mln do umowy od razu tylko 4mln a 3 dawali od tak? Od tak na co?
      
      3 lata
      
      9 3
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Nikt im datacji nie obciął. Umowa była na 4mln a dostawali 7 na gębę. Jak można w Państwie dawać coś na gębę...Dziwie się, ze za rządów PO nie wpisali 7mln do umowy od razu tylko 4mln a 3 dawali od tak? Od tak na co?
      Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2020-07-03 13:07
      
      Dotacji nikt nie obciął.
      
      Dostają tyle, ile było w umowie. A że poprzedni rząd dawał więcej na swoje polityczne cele to już ich sprawa, chociaż z naszej kieszeni.
      
      Kwak
      3 lata
      
      20 5
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Dostają tyle, ile było w umowie. A że poprzedni rząd dawał więcej na swoje polityczne cele to już ich sprawa, chociaż z naszej kieszeni.
      Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2020-07-03 13:05
      
      walka polityczna? przecież oni podpisali umowy
      
      zgodzili się na warunki, pożyczyli od kogoś a teraz...jak to się nazywa?:
      zwyczajnie kradzież! możesz sobie ideologię stworzyć ale to jest kradzież!
      
      3 lata
      
      22 2
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      zgodzili się na warunki, pożyczyli od kogoś a teraz...jak to się nazywa?: zwyczajnie kradzież! możesz sobie ideologię stworzyć ale to jest kradzież!
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 03:21

Panie Basil, a jaka jest postawa prawna pana decyzji o braku zwrotu depozytu? Bo jak nie ma podstawy prawnej to jest zwykła bandyterka, ale niczego innego się po was nie spodziewam. W przypadku, gdyby sprawa trafiła na wokandę, po wolnych sądach też się niczego nie spodziewam, dopóki są wolne.

Abgaraya
3 lata
- 9 2
Twoja opinia

Zmień treść

Panie Basil, a jaka jest postawa prawna pana decyzji o braku zwrotu depozytu? Bo jak nie ma podstawy prawnej to jest zwykła bandyterka, ale niczego innego się po was nie spodziewam. W przypadku, gdyby sprawa trafiła na wokandę, po wolnych sądach też się niczego nie spodziewam, dopóki są wolne.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 00:51

Łamanie prawa

skoro jest właściciel tych tablic, to nie zwrócenie ich jest łamaniem prawa i nieważne jak komu jest wygodnie. Pan Borusewicz może chcieć aby wykasowali i nie przedstawiali jego druku na tych tablicach i tyle. Prawo własności powinno być Święte

Mariusz
3 lata
- 7 2
Twoja opinia

Zmień treść

skoro jest właściciel tych tablic, to nie zwrócenie ich jest łamaniem prawa i nieważne jak komu jest wygodnie. Pan Borusewicz może chcieć aby wykasowali i nie przedstawiali jego druku na tych tablicach i tyle. Prawo własności powinno być Święte
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 00:35

Pytanie zasadnicze- czy autorzy zapłacili za sklejkę i farbę stoczni czy po prostu jak to w stoczni bywało zajumali. Jeśli nie mają kwitu to sprawa przechlapana. Stocznia była przedsiębiorstwem państwowym więc władza decyduje co z tablicami. Analogicznie patrząc, jeśli ktoś mi napisze na aucie ty głupi h..., to nie oznacza że auto jest jego, nawet jeśli zrobi to Banksy.

aaa
3 lata
- 6 2
Twoja opinia

Zmień treść

Pytanie zasadnicze- czy autorzy zapłacili za sklejkę i farbę stoczni czy po prostu jak to w stoczni bywało zajumali. Jeśli nie mają kwitu to sprawa przechlapana. Stocznia była przedsiębiorstwem państwowym więc władza decyduje co z tablicami. Analogicznie patrząc, jeśli ktoś mi napisze na aucie ty głupi h..., to nie oznacza że auto jest jego, nawet jeśli zrobi to Banksy.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-04 00:10

Niemiec nie chce oddac polskich tablic !!!! PO to kondominium niemieckie !!!

3 lata
- 4 2
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-07-03 12:49

Wszędzie ta polityka. (5)

Znowu zabawa trwa. To nasze muzeum a tamto wasze. To nasza spuścizna a to wasza. Podziały i podziały.

Stołki już wtedy przy stole zostały podzielone. Komuszki dostali parasol bezpieczeństwa by móc funkcjonować w nowym ustroju. Lustracji nie było i nie będzie.

Człowiek chciałby być dumny a nie jest. Bo z czego być dumnym?

Wszystko rozj...ne w drobny mak. Stocznia Gdańska to dziś symbol upadku a nie zwycięstwa.

3 lata
- 136 7
Twoja opinia

Zmień treść

Znowu zabawa trwa. To nasze muzeum a tamto wasze. To nasza spuścizna a to wasza. Podziały i podziały. Stołki już wtedy przy stole zostały podzielone. Komuszki dostali parasol bezpieczeństwa by móc funkcjonować w nowym ustroju. Lustracji nie było i nie będzie. Człowiek chciałby być dumny a nie jest. Bo z czego być dumnym? Wszystko rozj...ne w drobny mak. Stocznia Gdańska to dziś symbol upadku a nie zwycięstwa.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-07-04 00:01
  
  kaczynscy jak widac nie zadowolili sie przyznanym im stolkiem, pstanowili rozepchnac sie i wziac wszystko
  
  3 lata
  - 4 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  kaczynscy jak widac nie zadowolili sie przyznanym im stolkiem, pstanowili rozepchnac sie i wziac wszystko
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-07-03 16:41
  
  też mam tylko jedno pytanie... co ze stocznią ? (2)
  
  3 lata
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2020-07-03 17:23
    
    Pinokio obiecał reaktywację (1)
    
    nawet stępkę poświęcił z biskupem. Gorzej z realizacją obietnic, bo stępka nadal rdzewieje a państwowe stocznie leżą na łopatkach w Radomiu
    
    3 lata
    
    5 5
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    nawet stępkę poświęcił z biskupem. Gorzej z realizacją obietnic, bo stępka nadal rdzewieje a państwowe stocznie leżą na łopatkach w Radomiu
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2020-07-03 22:03
      
      pinokio osobiscie odbieral tez maseczki z najwiekszego samolotu swiata ktore potem okazaly sie bublem, pol roku pandemii minelo a obiecanych respiratorow jak nie bylo tak nie ma
      
      a nos coraaz dluzszy
      
      3 lata
      
      4 4
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      pinokio osobiscie odbieral tez maseczki z najwiekszego samolotu swiata ktore potem okazaly sie bublem, pol roku pandemii minelo a obiecanych respiratorow jak nie bylo tak nie ma a nos coraaz dluzszy
      Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-07-03 13:57
  
  To kolejny raz nasza kochana prezydent rozkręca aferę
  
  I robi z siebie poszkodowaną. Teraz metodą "na tablice".
  
  Janusz Ch.
  3 lata
  - 15 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  I robi z siebie poszkodowaną. Teraz metodą "na tablice".
  Regulamin dodawania opinii