- 1 Majówka: pomysły na jednodniowe wycieczki (45 opinii)
- 2 Pchli Targ w Oliwie rozpoczął sezon (52 opinie)
- 3 100cznia otworzyła sezon (55 opinii)
- 4 Tysiące osób odwiedziło Twierdzę Wisłoujście (62 opinie)
- 5 Recenzja "Challengers": intensywne kino (49 opinii)
- 6 Oto najpiękniejsze kobiety Pomorza (119 opinii)
Najciekawsze przesądy wielkanocne
Przesądy, wierzenia oraz tradycje mimo lat dalej są kultywowane podczas Świąt Wielkanocnych. Wśród wielu rodzin niektóre przesądy wciąż są żywe, choć coraz częściej mamy do czynienia z zapominaniem tradycji. Jakie ciekawostki, przesądy i tradycje dotyczące Wielkanocy warto znać?
- Dziedzictwo lokalnego folkloru wciąż żywe
- Jajka: ważny element świąt
- Mycie twarzy wodą po gotowaniu jajek, by być pięknym
- Dawne przesądy: święconka, palma i lany poniedziałek
Dziedzictwo lokalnego folkloru wciąż żywe
Religia chrześcijańska wchłonęła część obrzędów i symboli dawnych religii, wraz z nimi trafił do niej zając, który był popularnym symbolem już w czasach pogańskich (m.in. u Słowian i Celtów). W symbolice religijnej oznacza obecnie grzesznika lub człowieka, który czerpie siłę z nauki Chrystusa, jednak w czasach pogańskich podczas przedwiośnia obchodzone były Jare Gody, podczas których pokazujące się w tym czasie zające miały symbolizować odradzającą się przyrodę. Co ciekawe, to właśnie w zająca zamieniała się bogini wiosny, świtu i płodności - Eostre (wyznawana na terenach anglosaskich i starogermańskich). Właśnie od jej imienia powstała nazwa Wielkanoc (ang. Easter, niem. Ostern).
Wielkanoc 2024 - kiedy?
Jajka: ważny element świąt
Jajko wielkanocne ma również bogatą i wielowiekową tradycję. Dla Słowian jajo miało szczególnie ważne znaczenie. W ich wierzeniach Bóg narodził się z jaja, a sam świat ma również taki kształt. Słowianie na znak tego robili pisanki, które ozdabiali symbolami, które odnosiły się do przyrody. Taki zwyczaj obecnie symbolizuje początek nowego życia.
Zwyczaj malowania jajek ma swoją legendę, która dotyczy Marii Magdaleny. To ona pierwsza zobaczyła zmartwychwstałego Jezusa. Oznajmiając tę nowinę apostołom, wręczała im czerwone pisanki, które zamieniły się w ptaki. Stały się one czerwone, ponieważ Maria pozostawiła pod krzyżem jajka, które od krwi Jezusa zabarwiły się na ten kolor.
Mycie twarzy wodą po gotowaniu jajek, by być pięknym
Co ciekawe, dawniej zwyczaj malowania jaj przeznaczony był wyłącznie dla kobiet, a mężczyźni nie mogli wejść do pomieszczenia, w którym zdobiono jajka, bo mogliby rzucić urok na pisanki. Można ten urok było zniwelować, spluwając lub rzucając garść soli. Zwracano również uwagę, by na stole była parzysta liczba jaj. Miało to wróżyć pannom szybkie wyjście za mąż.
Istniał również test wielkanocny z pisankami na trwałość związku. Para brała po jednej pisance, kładła na stole i nią kręciła. Jeśli pisanki zbliżyły się do siebie, to oznaczało, że związek będzie długi i szczęśliwy. Jeśli jednak pisanki oddaliły się, to znak, że związek nie przetrwa próby czasu. Istniały jeszcze inne miłosne "zaklęcia", by zdobyć upragnioną miłość. Jeśli panna chciała wzbudzić zainteresowanie u potencjalnego oblubieńca, musiała skorupkę od pisanki potrzeć o część ciała, którą chciała uwieść mężczyznę, po czym rozgnieść skorupkę i dosypać mu niewielką ilość do jedzenia.
Koncert, kino, wystawa, zoo. Co robić w święta?
Aby zatroszczyć się o zdrowie, należało zjeść jajko z dużą ilością chrzanu, co miało gwarantować "wypalenie wszystkich grzechów" i zapewnienia roku bez chorób. Znany do dziś zwyczaj zasiadania do stołu wielkanocnego należy rozpocząć od dzielenia się jajkiem. Ma to na celu zapewnić domownikom zdrowie, umocnić więzy i relacje rodzinne.
Można było wykorzystać również wodę po gotowaniu jajek do święconki. Używano jej do mycia twarzy, ponieważ miała zapewnić urodę. Umyć twarz trzeba było w Wielką Sobotę. Magiczna woda miała nadać cerze gładkość czy też usunąć piegi. Woda z potłuczonymi skorupkami po święconych jajkach miała również niwelować ból zębów. Skorupki można było też rozrzucić na podwórku lub ogrodzie - miały zapewnić dobre zbiory. Skorupki przydawały się również do odpędzania mrówek. Jeśli pojawiały się w domu, to po wielkanocnym śniadaniu należało zakopać skorupki po jajkach koło domostwa.
Dawne przesądy: święconka, palma i lany poniedziałek
Dawniej ważnym elementem obchodów Wielkiego Piątku było pieczenie chleba. Miało to sprawić, że w nadciągającym roku nigdy go nie zabraknie w domu. Duże znaczenie miała również palma wielkanocna, którą należało przechowywać w domu do kolejnych świąt, a po roku spalić. Miała pomagać podczas burzy, ponieważ ustawiano ją w oknie jako talizman ochronny.
Palma powinna tradycyjnie zawierać gałązki wierzby z "baziami". To właśnie one mogły posłużyć później domownikom, ponieważ miały pomagać na ból gardła i przeziębienie, kiedy się je zjadło, odrywając kawałek z poświęconej palmy. Palma wielkanocna miała służyć do "obrysowania" domowników, by te osoby były zdrowe na kolejny rok - zwyczaj ten dalej jest praktykowany w niektórych domach.
Święconka również była bardzo ważna. W dawnych czasach resztki jedzenia z koszyczka podawano zwierzętom, aby były zdrowe. Kiedyś, zanim weszło się do domu ze święconką, trzeba było trzy razy go obejść. Miało to zapewnić dobrostan na kolejny rok. Woda w Wielkanoc miała też olbrzymie znaczenie. Jeśli podczas świąt skropiło się nią dom, zapewniało się tym samym ochronę przed nieszczęściami. Istnieją również wierzenia, że kiedy podczas rezurekcji dzwony w kościele biły, to woda w stawach i jeziorach zyskiwała magiczną moc uzdrawiania. Miało to się dziać na przełomie Wielkiego Czwartku i Wielkiego Piątku. Wiele osób czerpało wtedy wodę i wykorzystywało ją, wierząc w nadzwyczajne moce.
Woda kojarzyć się nam może również z lanym poniedziałkiem, zwanym też śmigusem-dyngusem. To wtedy wszystkie dziewczyny, które zostały oblane wodą, miały mieć pomyślność w miłości. Mężczyźni starali się oblać jak największą liczbę dziewcząt, ponieważ właśnie to miało im zapewnić pomyślny rok miłosny.
Opinie wybrane
-
2023-04-08 16:22
A czy redakcja zna jakieś lokalne wielkanocne zwyczaje? (6)
Kaszubskie, żuławskie albo gdańskie? Albo nawet praktykowane przez dawnych Wilniuków? Czy tylko jakieś ogólne, wyczytane w książce albo Wikipedii?
- 49 2
-
2023-04-08 19:55
Trójmiasto, nie Wileńszczyzna. (4)
To nie portal kresowy, więc na miejscu są zwyczajnie kaszubskie, kociewskie, czy żuławskie, a nawet gdańskie.
- 7 3
-
2023-04-09 00:44
lol
Połowa obecnych mieszkańców Gdańska ma korzenie wileńskie. To była ogromna repatriacja, trwała co najmniej do 1956
- 4 2
-
2023-04-08 22:57
gdańskie czyli kaszubskie, Gdańsk nie leży ani na Wileńszczyźnie ani w Prowansji, ale właśnie na Kaszubach. Od 16 wieków.
- 2 5
-
2023-04-08 21:03
(1)
Repatrianci z Wileńszczyzny mają prawo do własnych zwyczajów, np. stukania się jajkami albo kaczania.
- 2 1
-
2023-04-09 18:00
a co to kaczanie?
- 0 1
-
2023-04-08 17:24
nie zna
- 12 1
-
2023-04-09 00:19
Niby przesądy ,niby gusła (1)
A dziś dzikie tłumy przychodziły co pół godziny święcić święconkę .I gdzie tu upadek wiary chodź teraz jest wielka nagonka na kościół .Napaść na Jana Pawła II spowodowała że katolicy bardziej się gromadzą wokół kościoła .Kłamstwo ,fausz oraz deprawacja polskich autorytetów nie ma takiej siły aby Polakom to odebrać i zrobić ich parobkami Europy Wesołych Świąt
- 7 25
-
2023-04-09 14:09
fausz?
może chodziło ci o farsz?
- 5 0
-
2023-04-08 18:38
Nasze stare, dobre święta... (2)
Prawda jest taka, że chrześcijaństwo ukradło Słowianom święta. Boże Narodzenie to dawne Szczodre Gody, inaczej Kolada. Wszystkie zwyczaje praktykowane w te święta kościół żywcem przeniósł na swoje święto. Tak samo z Wielkanocą. Święta ukradli, świątynie poniszczyli i podewastowali, kult nasz wyszydzili... Religia miłości...
- 19 4
-
2023-04-08 22:58
raczej zaadaptowali i zgodnie włączyli się w istniejącą tradycję i terminy
- 3 2
-
2023-04-08 19:31
nie ujadaj
Łap się za kiełbasę , pociągnij chrzanem i polej kielicha ukochanej rodzinie.
Pora rozpocząć święta miłości i pojednania.- 4 4
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.